Słowa kluczowe
diagnoza
dzieci
Bateria testów do oceny zachowań (BAB)
Jak cytować
Abstrakt
Bateria testów do oceny zachowań dla dzieci w wieku szkolnym, które się jąkają (BAB) to narzędzie diagnostyczne do samooceny afektywnych, behawioralnych i kognitywnych komponentów jąkania. Narzędzie, w skład którego wchodzą cztery podtesty, pozwala na diagnozowanie u jąkających się dzieci w wieku szkolnym różnych aspektów związanych z jąkaniem. Podtesty SSC-ER (Lista kontrolna sytuacji komunikacyjnych – reakcje emocjonalne) i SSC-SD (Lista kontrolna sytuacji komunikacyjnych – zakłócenia w mowie) oceniają, jaki jest poziom lęku – jakie są reakcje emocjonalne i jakich zakłóceń w określonych sytuacjach mownych doświadcza dziecko. BCL (Lista zachowań) – umożliwia identyfikowanie zachowań wykorzystywanych przez dziecko, by radzić sobie z jąkaniem. Z kolei CAT (Test do badania postaw związanych z komunikowa-niem się) pokazuje, jakie są przekonania dziecka, jak myśli ono o swoim sposobie wypowiadania się. Międzykulturowe badania BAB potwierdziły przydatność testu jako narzędzia do diagnozy różnicowej oraz możliwość wykorzystania podtestów do formu-łowania celów terapii. Taki typ wielowymiarowego narzędzia do oceny jąkania u dzieci nie był do tej pory dostępny w Polsce. W artykule zaprezentowano wyniki badań normalizacyjnych i psychometrycznych dokonanych w związku z pracami adapta-cyjnymi nad polską wersją BAB (w przygotowaniu do druku).
Bibliografia
American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders: DSM-5TM, 5th ed. Washington, DC: American Psychiatric Publishing, Inc.
Bernardini, S., Vanryckeghem, M., Brutten, G., Cocco, L. & Zmarich, C. (2009). Communication attitude of Italian children who do and do not stutter. Journal of Communication Disorders, 42, 155–161.
Brutten, G. (1975). Stuttering: Topography, assessment and behavior change strategies. In: J. Eisenson (ed.), Stuttering a second symposium (pp. 199–262). New York, NY: Harper and Row.
Brutten, G. & Vanryckeghem, M. (2007). Behavior Assessment Battery for school-age children who stutter. San Diego, CA: Plural Publishing, Inc.
Brutten, G.J. & Vanryckeghem, M. (2003a). Behavior Assessment Battery: Adults. A multi-dimensional and evidence-based approach to diagnostic and therapeutic decision making for children who stutter. Destelbergen: Stichting Integratie Gehandicapten.
Brutten, G.J. & Vanryckeghem, M. (2003b). Behavior Assessment Battery: Children. A multi-dimensional and evidence-based approach to diagnostic and therapeutic decision making for children who stutter. Destelbergen: Stichting Integratie Gehandicapten.
Chęciek, M. (2001). Kwestionariusz Cooperów do Oceny Jąkania. Zarys terapii. Podręcznik [Cooper Questionnaire for Stuttering Assessment. Overview of therapy. Manual]. Lublin: Wydawnictwo Fundacji Orator.
Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences (2nd ed.). Hillsdale, JN: Erlbaum.
Cordes, A. & Ingham, R. (1999). Effects of time-interval judgment training on real-time measurement of stuttering. Journal of Speech, Language and Hearing Research, 42, 862–879.
Craig, A. (2010). The association between quality of life and stuttering. Journal of Fluency Disorders, 35, 159–160.
Craig, A., Blumgart, E. & Tran, Y. (2009). The impact of stuttering on the quality of life of adults who stutter. Journal of Fluency Disorders, 34, 61–71.
Gačnik, M. & Vanryckeghem, M. (2014). The Slovenian Communication Attitude Test (CAT-SLO): A comparison of the communication attitude of Slovenian children who do and do not stutter. Cross-Cultural Communication, 10(5), 85–91.
Góral-Półrola, J. & Tarkowski, Z. (2012a). Skala Samooceny i Oceny Jąkania [Self- Assessment and Assessment Stuttering Scale]. Lublin–Kielce: Wydawnictwo Fundacji Orator–Wydawnictwo Wyższej Szkoły Ekonomii, Turystyki i Nauk Społecznych w Kielcach.
Góral-Półrola, J. & Tarkowski, Z. (2012b). Skala Motywacji do Terapii Jąkania [Motivation for Stuttering Therapy Scale]. Lublin: Wydawnictwo Fundacji Orator.
Guitar, B. (2014). Stuttering: An integrated approach to its nature and treatment (4th ed.). Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins.
Ingham, R. & Cordes, A. (1992). Interclinic differences in stuttering-event counts. Journal of Fluency Disorders, 17, 171–176.
Jelčić Jakšić, S. & Brestovci, B. (2000). Communication attitudes of children who stutter and those who do not. Journal of Fluency Disorders, 25, 208.
Kawai, N., Healey, C., Nagasawa, T. & Vanryckeghem, M. (2012). Communication Attitude of Japanese School-Age Children Who Stutter. Journal of Communication Disorders, 45, 348–354.
Kurkowski, Z.M. (2003). Próba sylabowa do oceny niepłynności mówienia [The Syllable Test for the Assessment of Speech Dysfluency]. Warszawa: Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu.
Manning, W. & DiLollo, A. (2018). Clinical decision making in fluency disorders (4thed.). San Diego, CA: Plural Publishing, Inc.
Smith, K.A., Iverach, L., O’Brian, S., Kefalianos, E. & Reilly, S. (2014). Anxiety of children and adolescents who stutter: A review. Journal of Fluency Disorders, 40, 22–34. DOI: 10.1016/j.jfludis.2014.01.003.
Tarkowski, Z. (1992). Kwestionariusz Niepłynności Mówienia i Logofobii (Diagnoza i terapia jąkania) [Speech Disfluency and Logophobia Questionnaire (Diagnosis and Therapy of Stuttering)]. Lublin: Wydawnictwo Fundacji Orator.
Tichenor, S.E. & Yaruss, J.S. (2019). Stuttering as Defined by Adults Who Stutter. Journal of Speech, Language, and Hearing Research, 62, 4356–4369.
Vanryckeghem, M. (2007). Evidence-based assessment: From puzzle pieces to a client-centered picture. Perspectives on Fluency and Fluency Disorders, 17, 12–15.
Vanryckeghem, M. (2018). Wielowymiarowa, oparta na dowodach diagnoza prowadząca do wielopłaszczyznowej terapii jąkania [Evidence-based, multi-dimensional assessment leading to multi-modal stuttering treatment]. In: K. Węsierska & K. Gaweł (eds.), Zaburzenia płynności mowy [Fluency disorders] (pp. 30–43). Gdańsk: Harmonia Universalis.
Vanryckeghem, M. & Brutten, G.J. (2015). KiddyCAT. Test do badania postaw związanych z komunikowaniem się jąkających się dzieci w wieku przedszkolnym [KiddyCAT. Communication Attitude Test for Preschool and Kindergarten Children Who Stutter]. Gdańsk: Harmonia Universalis.
Vanryckeghem, M. & Brutten, G. (2017). The Behavior Assessment Battery for School-Age Children Who Stutter. Trento: Edizioni Centro Studi Erickson.
Vanryckeghem, M. & Brutten, G.J. (2018). The Behavior Assessment Battery for Adults Who Stutter. San Diego, CA: Plural Publishing, Inc.
Vanryckeghem, M. & Brutten, G.J. (2020a). Behavior Assessment Battery for school-age children Who stutter–Revised. Unpublished manuscript.
Vanryckeghem, M. & Brutten, G.J. (2020b). The Behavior Assessment Battery for School-age Children Who Stutter. Portoroz: Center za Komunikacijo.
Węsierska, K. & Jeziorczak, B. (2016). DJ – Diagnoza jąkania u dzieci w wieku przedszkolnym [DS – Diagnosis of Stuttering in Preschool Children]. Katowice: Komlogo.
Węsierska, K., Vanryckeghem, M., Jeziorczak, B. & Wilk, B. (2014). Porównanie postaw komunikacyjnych mówiących płynnie i jąkających się polskojęzycznych dzieci w wieku przedszkolnym [A comparison of communicative attitudes of stuttering and nonstuttering Polish-speaking preschool children]. Forum Logopedyczne, 22, 70–79.
Węsierska, K. & Vanryckeghem, M. (2015). A comparison of communicative attitudes among stuttering and nonstuttering Polish preschoolers using the KiddyCAT. Procedia – Social and Behavioral Sciences, 193c, 278–284.
Węsierska, K., Vanryckeghem, M., Krawczyk, A., Danielowska, M., Faściszewska, M. & Tuchowska, J. (2018). Behavior Assessment Battery: Normative and psychometric investigation among Polish adults who do and do not stutter. American Journal of Speech-Language Pathology, 27, 1224–1234. DOI: 10.1044/2018_AJSLP-ODC11-17-0187.
Yairi, E. & Seery, C.H. (2011). Stuttering. Foundations and Clinical Applications. Upper Saddle River: Pearson Education.
Yaruss, J.S. & Quesal, R.W. (2004). Stuttering and the International Classification of Functioning, Disability, and Health (ICF): An Update. Journal of Communication Disorders, 37, 35–52.
Autor zgodnie z zaleceniem MNiSW, by przeciwdziałać praktykom „ghostwriting” i „guest authorship” składając tekst dołącza oświadczenie Autora/Autorów, w którym deklaruje wkład każdego z Autorów w powstawanie publikacji. Własnoręcznie podpisane oświadczenie należy przesłać na adres redakcji:
Joanna Skibska | w formie skanu przesłać poprzez system OJS (biblioteka wydawcy).
Autorzy nie ponoszą żadnych kosztów w związku z publikacją artykułu na łamach czasopisma Konteksty Pedagogiczne oraz nie otrzymują gratyfikacji finansowej za opublikowanie tekstu. Redakcja zastrzega sobie prawo do wprowadzania niewielkich zmian w artykułach, które nie mają wpływu na merytoryczną stronę publikacji.
Autor (Autorzy) artykułu oświadcza, że przesłane opracowanie nie narusza praw autorskich osób trzecich. Wyraża zgodę na poddanie artykułu procedurze recenzji oraz dokonanie zmian redakcyjnych. Przenosi nieodpłatnie na Wydawnictwo Libron autorskie prawa majątkowe do utworu na polach eksploatacji wymienionych w art. 50 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych – pod warunkiem, że praca została zaakceptowana do publikacji i opublikowana.
Wydawnictwo Libron posiada autorskie prawa majątkowe do wszystkich treści czasopisma. Zamieszczenie tekstu artykuły w repozytorium, na stronie domowej autora lub na innej stronie jest dozwolone o ile nie wiąże się z pozyskiwaniem korzyści majątkowych, a tekst wyposażony będzie w informacje źródłowe (w tym również tytuł, rok, numer i adres internetowy czasopisma).
Tekst jest udostępniany w internecie na licencji CC-BY-SA