Słowa kluczowe
otwarty rynek pracy
niepełnosprawność
pracownicy z niepełnosprawnościami
bariery
uniwersytet
Jak cytować
Abstrakt
Dotychczasowe badania odnoszące się do obszaru zatrudnienia osób z niepełnosprawnościami w dużej mierze koncentrowały się na barierach, jakie napotykają te osoby na drodze do uzyskania pracy, oraz korzyściach płynących z zatrudnienia dla tych osób. Niewiele badań jakościowych dotyczy barier, z którymi osoby z niepełnosprawnością stykają się w pracy. Niniejszy artykuł to raport z badań fokusowych przeprowadzonych z dziewięcioma pracownikami z niepełnosprawnościami jednego z polskich uniwersytetów. Uczestnicy wskazali szereg barier w swoim zawodowym funkcjonowaniu w czterech głównych przestrzeniach: fizycznej (infrastruktura, dostęp do informacji, bezpieczeństwo), wirtualnej, społecznej (bariery komunikacyjne, poczucie niezrozumienia ze strony innych pracowników i władz uczelni) oraz organizacyjnej. Omówione trudności stały się podstawą do sformułowania praktycznych rekomendacji.
Bibliografia
Barbour, R. (2011). Badania fokusowe, tłum. B. Komorowska. Warszawa: PWN.
Barnard, A. i Spencer, J. (1996). Encyclopedia of Social and Cultural Anthropology. London, NY: Routledge.
Boeltzig, H., Timmons, J.C. i Butterworth, J. (2009). Gender Differences in Employment Outcomes of Individuals with Developmental Disabilities. Journal of Vocational Rehabilitation, 31, 29–38.
Bonaccio, S., Connelly, C., Gellatly, I., Jetha, A. i Ginis, K. (2020). The Participation of People with Disabilities in the Workplace Across the Employment Cycle: Employer Concerns and Research Evidence. Journal of Business and Psychology, 35, 135–158. DOI: 10.1007/s10869-018-9602-5.
Connelly, B.L., Certo, S.T., Ireland, R.D. i Reutzel, C.R. (2011). Signaling Theory: A Review and Assessment. Journal of Management, 37(1), 39–67, DOI: 10.1177/0149206310388419.
Ćwirynkało, K. (2002). Znaczenie pracy w rehabilitacji społecznej osób niepełnosprawnych. W: E. Górniewicz i A. Krause (red.), Dyskursy pedagogiki specjalnej. Od tradycjonalizmu do ponowoczesności (s. 391–398). Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
Devine, A., Vaughan, C., Kavanagh, A., Dickinson, H., Byars, S., Dimov, S., Gye, B. i Brophy, L. (2020). “I’m Proud of How Far I’ve Come. I’m Just Ready to Work”: Mental Health Recovery Narratives within the Context of Australia’s Disability Employment Services. BMC Public Health, 20(1), 1–18. DOI: 10.1186/s12889- 020-8452-z.
Doren, B., Gau, J.M. i Lindstrom, L. (2011). The Role of Gender in the Long-term Employment Outcomes of Young Adults with Disabilities. Journal of Vocational Rehabilitation, 34, 35–42. DOI: 10.3233/JVR-2010-0532.
England, K. (2003). Disabilities, Gender and Employment: Social Exclusion, Employment Equity and Canadian Banking. Canadian Geographer, 47, 429–450. DOI: 10.1111/J.0008-3658.2003.00034.X.
Flick, U. (2010). Projektowanie badania jakościowego, tłum. P. Tomanek. Warszawa: PWN.
Fryers, T. (2006). Work Identity and Health. Clinical Practice and Epidemiology in Mental Health, 2(12), DOI: 10.1186/1745-0179-2-12.
Gibbs, G. (2011). Analiza danych jakościowych, tłum. M. Brzozowska-Brywczyńska. Warszawa: PWN.
Giermowska, E. (2014). Zatrudniając niepełnosprawnych. Dobre praktyki i uwarunkowania zmian. W: B. Gąciarz i S. Rudnicki (red.), Polscy niepełnosprawni. Od kompleksowej diagnozy do nowego modelu polityki społecznej (s. 157–186). Kraków: Wydawnictwa AGH.
González, M.L. (2009). Getting to Know Reality and Breaking Stereotypes: The Experience of Two Generations of Working Disabled Women. Disability & Society, 24(4), 447–459. DOI: 10.1080/09687590902879056.
Gray, D., Gould, M. i Bickenbach, J. (2003). Environmental Barriers and Disability. Journal of Architectural and Planning Research, 20, 29–37.
Green, H. i Brooke, V. (2001). Recruiting and Retaining the Best from America’s Largest Untapped Talent Pool. Journal of Vocational Rehabilitation, 16, 83–88.
Houtenville, A. i Kalargyrou, V. (2012). People with Disabilities: Employers’ Perspectives on Recruitment Practices, Strategies, and Challenges in Leisure and Hospitality. Cornell Hospitality Quarterly, 53, 40–52. DOI: 10.1177/1938965511424151.
Husserl, E. (1989). Nastawienie nauk przyrodniczych i humanistycznych. Naturalizm, dualizm i psychologia psychofizyczna. W: Z. Krasnodębski (red.), Fenomenologia i socjologia (s. 53–74). Warszawa: PWN.
Hutton, M., Bohle, P. i Mc Namara, M. (2012). Disability and Job Search among Older Workers: A Narrative Review. International Journal of Disability Management, 7, 27–34. DOI: 10.1017/idm.2012.6.
Kaye, H.S., Jans, L.H. i Jones, E.C. (2011). Why Don’t Employers Hire and Retain Workers with Disabilities? Journal of Occupational Rehabilitation, 21(4), 526–536. DOI: 10.1007/s10926-011-9302-8.
Kuh, D., Lawrence, C.J., Tripp, J.H. i Creber, G. (1988). Work and Work Alternatives for Disabled Young People. Disability, Handicap & Society, 3(1), 3–26.
Kurtessis, J.N., Eisenberger, R., Ford, M.T., Buffardi, L.C., Stewart, K.A. i Adis, C.S. (2017). Perceived Organizational Support: A Metaanalytic Evaluation of Organizational Support Theory. Journal of Management, 43(6), 1854–1884.
Lindsay, S. (2010). Discrimination and Other Barriers to Employment for Teens and Young Adults with Disabilities. Disability and Rehabilitation, 33(15–16), 1340–1350. DOI: 10.3109/09638288.2010.531372.
Meltzer, A., Robinson, S. i Fisher, K.R. (2020). Barriers to Finding and Maintaining Open Employment for People with Intellectual Disability in Australia. Social Policy & Administration, 54 (1), 88–101. DOI: 10.1111/spol.12523.
Moore, C.L., Feist-Price, S. i Alston, R.J. (2002). Competitive Employment and Mental Retardation: Interplay among Gender, Race, Secondary Psychiatric Disability, and Rehabilitation Services. Journal of Rehabilitation, 68, 14–19.
Morgan, D.L. (1996). Focus Groups. Annual Review of Sociology, 22, 129–152.
Morgan, R.L. i Alexander, M. (2005). The Employer’s Perception: Employment of Individuals with Developmental Disabilities. Journal of Vocational Rehabilitation, 23(1), 39–49.
Narayanan, S. (2018). A Study on Challenges Faced by Disabled People at Workplace in Malaysia. W: Proceeding – 5th Putrajaya International Conference on Children, Women, Elderly and People with Disabilities (PICCWED 5), 30 June – 1 July 2018. Hotel Bangi- Putrajaya, Bandar Baru Bangi, Malaysia (s. 185–194), https://www.researchgate.net/ publication/326173745_A_STUDY_ON_CHALLENGES_FACED_BY_DISA-BLED_PEOPLE_AT_WORKPLACE_IN_MALAYSIA [dostęp: 21.09.2021].
Neubauer, B.E., Witkop, C.T. i Varpio, L. (2019). How Phenomenology Can Help Learn from the Experiences of Others. Perspectives on Medical Education, 8(2), 90–97. DOI: 10.1007/s40037-019-0509-2.
Rapley, T. (2010). Analiza konwersacji dyskursu i dokumentów, tłum. A. Gąsior-Niemiec. Warszawa: PWN.
Shier, M, Graham, J.R. i Jones, M.E. (2009). Barriers to Employment as Experienced by Disabled People: A Qualitative Analysis in Calgary and Regina, Canada. Disability & Society, 24(1), 63–75. DOI: 10.1080/09687590802535485.
Van Campen, C. i Cardol, M. (2009). When Work and Satisfaction with Life Do Not Go Hand in Hand: Health Barriers and Personal Resources in the Participation of People with Chronic Physical Disabilities. Social Science and Medicine, 69(1), 56–60. DOI: 10.1016/j.socscimed.2009.04.014.
Autor zgodnie z zaleceniem MNiSW, by przeciwdziałać praktykom „ghostwriting” i „guest authorship” składając tekst dołącza oświadczenie Autora/Autorów, w którym deklaruje wkład każdego z Autorów w powstawanie publikacji. Własnoręcznie podpisane oświadczenie należy przesłać na adres redakcji:
Joanna Skibska | w formie skanu przesłać poprzez system OJS (biblioteka wydawcy).
Autorzy nie ponoszą żadnych kosztów w związku z publikacją artykułu na łamach czasopisma Konteksty Pedagogiczne oraz nie otrzymują gratyfikacji finansowej za opublikowanie tekstu. Redakcja zastrzega sobie prawo do wprowadzania niewielkich zmian w artykułach, które nie mają wpływu na merytoryczną stronę publikacji.
Autor (Autorzy) artykułu oświadcza, że przesłane opracowanie nie narusza praw autorskich osób trzecich. Wyraża zgodę na poddanie artykułu procedurze recenzji oraz dokonanie zmian redakcyjnych. Przenosi nieodpłatnie na Wydawnictwo Libron autorskie prawa majątkowe do utworu na polach eksploatacji wymienionych w art. 50 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych – pod warunkiem, że praca została zaakceptowana do publikacji i opublikowana.
Wydawnictwo Libron posiada autorskie prawa majątkowe do wszystkich treści czasopisma. Zamieszczenie tekstu artykuły w repozytorium, na stronie domowej autora lub na innej stronie jest dozwolone o ile nie wiąże się z pozyskiwaniem korzyści majątkowych, a tekst wyposażony będzie w informacje źródłowe (w tym również tytuł, rok, numer i adres internetowy czasopisma).
Tekst jest udostępniany w internecie na licencji CC-BY-SA