Słowa kluczowe
zdolności
sukces
rodzice
przedszkole
Jak cytować
Abstrakt
Artykuł podejmuje problematykę uzdolnień dzieci w wieku przedszkolnych. Na podstawie przeprowadzonych badań i analizy literatury przedmiotu omówiono zagadnienia związane z rozwojem uzdolnień przedszkolaków. Przedstawiono najczęściej obserwowane uzdolnienia, ich diagnozę oraz sposoby wsparcia dziecka uzdolnionego. Podkreślono konieczność współpracy rodziców i placówki przedszkolnej. Zwrócono uwagę na trudności, z jakimi borykają się rodzice dzieci uzdol-nionych. Wnioski oraz praktyczne rady i wskazówki wynikające z badań i analizy literatury przedmiotu mogą być wykorzystane w praktyce pedagogicznej, aby stymulować rozwój dziecięcych uzdolnień.
Bibliografia
Czelakowska, D. (2007). Inteligencja i zdolności twórcze dzieci w początkowym okresie edukacji [Intelligence and Creative Abilities of Children in the Initial Period of Education]. Kraków: Impuls.
De Bono, E. (1995). Naucz się myśleć kreatywnie. Podręcznik twórczego myślenia dla dorosłych i dla dzieci [De Bono’s Thinking Course], transl. M. Madaliński. Warszawa: Wydawnictwo Prima.
Dobrodzicka, G. (1999). Ewolucja wartości rodzinnych [Evolution of Family Values]. In: L. Beskid (ed.), Zmiany w życiu Polaków w gospodarce rynkowej [Changes in the Lives of Poles in the Market Economy] (pp. 141–158). Warszawa: Wydawnictwo IFiSPAN.
Fecher-Sędzicka, I., Ochmańska, B. & Odrobina, W. (2012). Rozwijanie zainteresowań i zdolności matematycznych uczniów klas I–III szkoły podstawowej. Poradnik dla nauczyciela [Developing Mathematical Interests and Skills of Students in Grades 1–3 of Primary School. Teacher’s Guidebook]. Warszawa: Wydawnictwo Ośrodek Rozwoju Edukacji.
Giza, T. (2008a). Dziecko zdolne w przedszkolu [Gifted Child in Kindergarten]. In: I. Stańczak (ed.), Wspieranie rozwoju zdolności uczniów w edukacji wczesnoszkolnej. Teoria i praktyka [Supporting the Development of Students’ Aptitudes in Early Childhood Education. Theory and Practice] (pp. 25–26). Kielce: Wydawnictwo Pedagogiczne ZNP.
Giza, T. (2008b). Problemy diagnozowania zdolności dzieci [Problems in Diagnosing Children’s Aptitudes]. In: I. Stańczak (ed.), Wspieranie rozwoju zdolności uczniów w edukacji wczesnoszkolnej. Teoria i praktyka [Supporting the Development of Students’ Aptitudes in Early Childhood Education. Theory and Practice] (pp. 13–15). Kielce: Wydawnictwo Pedagogiczne ZNP.
Giza-Poleszczuk, A. (2000). Przestrzeń społeczna [Social Space]. In: A. Giza-Poleszczuk, M. Maroda & A. Richard (eds.), Strategie i system. Polacy w obliczu zmiany społecznej [Strategies and the System. Poles in the Face of Social Change] (pp. 97–166). Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
Gruszczyk-Kolczyńska, E. (ed.) (2009). Wspomaganie rozwoju umysłowego oraz edukacja matematyczna dzieci w ostatnim roku wychowania przedszkolnego i w pierwszym roku szkolnej edukacji [Supporting Mental Development and Mathematical Education of Children in the Last Year of Preschool Education and in the First Year of School Education]. Warszawa: Wydawnictwa Nowa Era.
Gruszczyk-Kolczyńska, E. (ed.) (2012). O dzieciach matematycznie uzdolnionych. Książka dla rodziców i nauczycieli [About Mathematically Gifted Children. A Book for Parents and Teachers]. Warszawa: Wydawnictwo Nowa Era.
Gruszczyk-Kolczyńska, E. & Zielińska, E. (2004). Wspomaganie rozwoju umysłowego trzylatków i dzieci starszych wolniej rozwijających się [Supporting the Mental Development of Three-year-olds and Older Children who Develop Slowly]. Warszawa: Wydawnictwo Nowa Era.
Grzeszczyk, E. (2003). Sukces. Amerykańskie wzory – polskie realia [Success. American Patterns – Polish Realities]. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
Hornowski, B. (1978). Rozwój inteligencji i uzdolnień specjalnych [Development of Intelligence and Special Aptitudes]. Warszawa: WSiP.
Klim-Klimaszewska, A. (2010). Pedagogika Przedszkolna [Preschool Pedagogy]. Warszawa: Instytut Wydawniczy ERICA.
Kojs, W. (2012). Mądrość w rozwoju i edukacji [Wisdom in Development and Education]. In: G. Kryk & M. Szepelawy (eds.), Edukacyjne dylematy dzieciństwa [Educational Dilemmas of Childhood] (pp. 98–135). Racibórz: Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej.
Kopp, I. & Lippitz, W. (2003). Moje nieczyste sumienie jest superwrażliwe. Badania nad dzieciństwem w Niemczech [My Impure Conscience is Super Sensitive. Childhood Research in Germany]. In: D. Urbaniach-Zając & J. Piekarska (eds.), Jakościowe orientacje w badaniach pedagogicznych [Qualitative Orientations in Pedagogical Research]. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Lewis, G. (1998). Jak wychowywać utalentowane dziecko [How to Raise a Gifted Child], transl. A. Pawełczak. Poznań: Dom Wydawniczy REBIS.
Lewis, M. & Louis, B. (1990). Young Gifted Children. In: N. Colangelo & G.A. Davis (eds.), Handbook of Gifted Education (pp. 365–381). Boston: Allyn and Bacon.
Limont, W. (2010). Uczeń zdolny. Jak go rozpoznać i jak z nim pracować [A Gifted Student. How to Recognize and Work with Them]. Sopot: GWP.
Lipnicka, B. (2000). Kształtowanie zdolności i talentu dziecka – wspierająca funkcja rodziców [Shaping the Child’s Aptitude and Talent – the Supporting Role of Parents]. Kraków: Wydawnictwo Barbara.
Nosal, C. (1990). Psychologiczne modele umysłu [Psychological Models of the Mind]. Warszawa: PWN.
Nycz-Drąg, M. (2005). Dzieci wysokiej jakości w ponowoczesnym świecie. Esej o konieczności ryzyku i instytucjonalności dzieciństwa [High Quality Children in the Postmodern World. An Essay on the Necessity of Risk and the Institutional Nature of Childhood]. In: M. Nyczaj-Drąg & M. Głażewski (eds.), Współczesne przestrzenie edukacji [Contemporary Spaces of Education] (pp. 145–157). Kraków: Impuls.
Palska, H. (2000). Czy nowe style życia Polaków? Wybrane wymiary stylu życia „ludzi sukcesu” [New Polish Lifestyles? Selected Dimensions of the Lifestyle of “Successful People”]. In: H. Domański & A. Ostrowska (eds.), Jak żyją Polacy [How Do Poles Live?] (pp. 335–362). Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
Pufal-Struzik, I. (2008). O przekraczaniu granic własnych ograniczeń. Z perspektywy psychotransgresjonizmu [On Crossing the Limits of One’s Own Limitations. From the Perspective of Psychotransgressionism]. Kraków: Impuls.
Puślecki, W. (1998). Wspieranie elementarnych zdolności twórczych uczniów [Supporting Elementary Creative Abilities of Students]. Kraków: Impuls.
Przetacznik-Gierowska, M. (2002). Zmiany rozwojowe aktywności i działalności jednostki [Developmental Changes in the Activities of an Individual]. In: M. Przetacznik-Gierowska & M. Tyszkowa (eds.), Psychologia rozwoju człowieka [Psychology of Human Development] (pp. 151–188).Warszawa: PWN.
Stańczak, I. (2008). Wspieranie rozwoju zdolności uczniów w edukacji wczesnoszkolnej. Teoria i praktyka [Supporting the Development of Students’ Aptitudes in Early Childhood Education. Theory and Practice]. Kielce: Wydawnictwo Pedagogiczne ZNP.
Strelau, J. (1997). Inteligencja człowieka [Human Intelligence]. Kraków: Wydawnictwo “Żak”.
Szewczuk, W. (1990). Psychologia [Psychology]. Warszawa: WSiP.
Tyszkowa, M. (1995). Zdolności, osobowość i działalność uczniów [Students’ Aptitudes, Personalities, and Activities]. Warszawa: PWN.
Zyzik, E. & Grelowska, W. (2008). Po czym poznać dziecko zdolne [How to Recognize a Gifted Child]. In: I. Stańczak (ed.), Wspieranie rozwoju zdolności uczniów w edukacji wczesnoszkolnej. Teoria i praktyka [Supporting the Development of Students’ Abilities in Early Childhood Education. Theory and Practice] (pp. 27–31). Kielce: Wydawnictwo Pedagogiczne ZNP.
Autor zgodnie z zaleceniem MNiSW, by przeciwdziałać praktykom „ghostwriting” i „guest authorship” składając tekst dołącza oświadczenie Autora/Autorów, w którym deklaruje wkład każdego z Autorów w powstawanie publikacji. Własnoręcznie podpisane oświadczenie należy przesłać na adres redakcji:
Joanna Skibska | w formie skanu przesłać poprzez system OJS (biblioteka wydawcy).
Autorzy nie ponoszą żadnych kosztów w związku z publikacją artykułu na łamach czasopisma Konteksty Pedagogiczne oraz nie otrzymują gratyfikacji finansowej za opublikowanie tekstu. Redakcja zastrzega sobie prawo do wprowadzania niewielkich zmian w artykułach, które nie mają wpływu na merytoryczną stronę publikacji.
Autor (Autorzy) artykułu oświadcza, że przesłane opracowanie nie narusza praw autorskich osób trzecich. Wyraża zgodę na poddanie artykułu procedurze recenzji oraz dokonanie zmian redakcyjnych. Przenosi nieodpłatnie na Wydawnictwo Libron autorskie prawa majątkowe do utworu na polach eksploatacji wymienionych w art. 50 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych – pod warunkiem, że praca została zaakceptowana do publikacji i opublikowana.
Wydawnictwo Libron posiada autorskie prawa majątkowe do wszystkich treści czasopisma. Zamieszczenie tekstu artykuły w repozytorium, na stronie domowej autora lub na innej stronie jest dozwolone o ile nie wiąże się z pozyskiwaniem korzyści majątkowych, a tekst wyposażony będzie w informacje źródłowe (w tym również tytuł, rok, numer i adres internetowy czasopisma).
Tekst jest udostępniany w internecie na licencji CC-BY-SA