Abstrakt
Samoocena to myślenie o sobie, które wpływa na nastrój, sposób zachowania czy relacje z innymi. Podstawą samooceny są sądy i opinie odnoszące się własnej osoby. Elementy konstruujące samoocenę to przede wszystkim akceptacja i odtrącenie. W artykule zawarto analizę odpowiedzi trzech grup (wychowanków zakładu poprawczego, uczniów szkoły sportowej i osób powyżej 60 roku życia) na pytania odnoszące się do wyglądu, postrzegania siebie (innych), pozycji w grupie (postrzeganie cech lidera) oraz zdobywania szacunku. Badania mają charakter wstępny. W artykule skupiono się na wskazaniu podstawowych informacji z uwzględnieniem różnic istotnych dla poszczególnych grup. Wyobrażenie i ocenianie siebie przez pryzmat fizyczności jest zagadnieniem towarzyszącym ludziom w każdym wieku i sytuacji życiowej. Zasadą jest jednak zróżnicowanie w postrzeganiu poszczególnych – istotnych – cech wypływających na wizerunek. Każdy człowiek we właściwy dla siebie sposób przetwarza informacje o rzeczywistości i jednocześnie zakłada odpowiedni jej obraz.
Bibliografia
Bandura, A. (1982). Self-efficacy Mechanism in Human Agency. American Psychologist, 37(2), 122–147. DOI: 10.1037/0003-066X.37.2.122.
Besz, A. (2012). Struktura wizerunku własnego ciała u sportowców z uszkodzeniem narządu ruchu. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 771. Prace Instytutu Kultury Fizycznej, 28, 137–150.
Błachnio, A. (2012). Starość non profit. Wolontariat na Uniwersytetach Trzeciego Wieku w Polsce i na świecie. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
Buczak, A. i Samujło, M. (2013). Samoocena globalna i postrzeganie własnego ciała a zachowania żywieniowe studentów. Lubelski Rocznik Pedagogiczny, 32, 232–242.
Cieślińska, J. (2013). Poczucie dobrostanu i optymizmu życiowego kadry kierowniczej placówek oświatowych. Studia Edukacyjne, 27, 95–112.
https://poradniaonline.wordpress.com/2014/02/07/starosc/ [dostęp: 10.10.2021].
https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2003/K_152_03.PDF.
John-Borys, M. (red.). (1994). Dorastający w relacjach ze światem. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Kulas, H. (1986). Samoocena młodzieży. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Kwitok, A. (2007). Przemoc w rodzinie jako źródło zachowań agresywnych młodzieży. Praca doktorska. Katowice: Uniwersytet Śląski.
Ostafińska-Molik, B. (2014). Postrzeganie siebie i własnego zachowania w kontekście zaburzeń adaptacyjnych młodzieży. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Rylke, H. i Klimowicz, G. (1982). Szkoła dla ucznia. Jak uczyć życia z ludźmi. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Sampson, E. (1996). Jak tworzyć własny wizerunek, tłum. A. Białkowska-Gużyńska, Warszawa: Dom Wydawniczy ABC.
Schier, K. (2010). Piękne brzydactwo. Psychologiczna problematyka obrazu ciała i jego zaburzeń. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Sikorska, I. (2010). Ciało i zdrowie w okresie późnej adolescencji. W: A. Brytek-Matera (red.), Ciało w dobie współczesności. Wybrane zagadnienia z problematyki własnego ciała (s. 131–148). Warszawa: Difin.
Solar, W. (2017). Jakie aspekty indywidualnego i kolektywnego ‘Ja’ wyznaczają pozytywną samoocenę. Znaczenie perspektywy sprawcy i biorcy. Praca doktorska. Warszawa: Uniwersytet Warszawski.
Weber-Rajek, M., Ciechanowska, K., Mieszkowski, J., Niespodziński, B., Wycech, M. i Perzyńska, A. (2014). Impact of Mental Health Resources on the Quality of Life of Patients after Stroke. Journal of Health Sciences, 4(9), 51–60.
Zenger, J. i Folkman, J. (2019). The 3 Elements of Trust, https://hbr.org/2019/02/the-3-elements-of-trust [dostęp: 10.10.2021].
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2023 Konteksty Pedagogiczne