Słowa kluczowe
kompetencje językowe
umiejętność czytania
metoda projektu
badania w działaniu
Jak cytować
Abstrakt
Artykuł porusza kwestie związane z budowaniem pozytywnego obrazu siebie poprzez tworzenie wspierającego środowiska edukacyjnego, umożliwiającego realizację różnorodnych potrzeb uczniów w młodszym wieku szkolnym. Praktyka pedagogiczna sprzyja podejmowaniu refleksji i namysłowi nad tworzeniem sytuacji edukacyjnych wspierających kształtowanie adekwatnej samooceny przez indywidualną aktywność badawczą ucznia, jego samodzielność i stopniowe przejmowanie odpowiedzialności za proces uczenia się. W ten sposób uczniowie rozwijają wiele różnorodnych kompetencji. Zrealizowany i opisany całoroczny projekt „Gościnne czytanie” jest przykładem działania inspirowanego założeniami edukacyjnych badań w działaniu, umożliwiających świadomą i refleksyjną pracę nad kompetencjami językowymi dzieci.
Bibliografia
Aleksandrzak, M. (2004). Metodologia action research w badaniach nad autonomią ucznia. W: M. Pawlak (red.), Autonomia w nauce języka obcego. Poznań–Kalisz: Wydział Pedagogiczno-Artystyczny UAM w Poznaniu.
Biernat, R. (2016). Troska o poczucie własnej wartości dzieci w rzeczywistości szkolnej – wymiar teoretyczny i praktyczne implikacje. Społeczeństwo. Edukacja. Język, 4, 149–167.
Brzezińska, A.I. (2008). Nauczyciel jako organizator społecznego środowiska uczenia się. W: E. Filipiak (red.), Rozwijanie zdolności uczenia się. Wybrane konteksty i problemy (s. 35–50). Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
Červinková, H. i Gołębniak, B.D. (red.). (2013). Edukacyjne badania w działaniu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Cywińska, M. (2017). Rozwijanie umiejętności językowych i komunikacyjnych dziecka. Wybrane aspekty. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Czelakowska, D. (2009). Metodyka edukacji polonistycznej dzieci w wieku wczesnoszkolnym. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Czerepaniak-Walczak, M. (2010). Badanie w działaniu. W: S. Palka (red.), Podstawy metodologii badań w pedagogice. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Filipiak, E. (2008). Uczenie się w klasie szkolnej w perspektywie socjokulturowej. W: E. Filipiak (red.), Rozwijanie zdolności uczenia się. Wybrane konteksty i problemy (s. 17–34). Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
Gołębniak, B.D. (red.). (2002). Uczenie metodą projektów. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Góral, A., Jałocha, B., Mazurkiewicz, G. i Zawadzki, M. (2019). Badania w działaniu. Książka dla kształcących się w naukach społecznych. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Grelowska, W. (2016). Doniosła rola wzorowego czytania. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 2(24), 11–26.
Greenwood, D.J. (2012). Action research, czyli o badaniach w działaniu. W: D. Jemielniak (red.), Badania jakościowe. Podejścia i teorie. T. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Heydenrych, J. (2001). Improving educational practice: action research as an appropriate methodology. Progressio, 23(2), 37–51.
Jędrzejewska, A. (2016). Samoocena dziecka – źródła i komunikaty weryfikujące. Zbliżenia Cywilizacyjne, 1(1), 144–161. DOI: 10.21784/ZC.2016.005.
Juszczyk, S. (2013). Badania jakościowe w naukach społecznych. Szkice metodologiczne. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Kemmis, S., McTaggart, R., i Nixon, R. (2014). The Action Research Planner: Doing Critical Participatory Action Research. Singapur: Springer.
Klus-Stańska, D. i Nowicka, M. (2009). Sensy i bezsensy edukacji wczesnoszkolnej. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Kubinowski, D. (2010). Jakościowe badania pedagogiczne. Filozofia – metodyka – ewaluacja. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Kuszak, K. (2011). Kompetencje językowe uczniów klas młodszych szkoły podstawowej. W: H. Sowińska (red.), Dziecko w szkolnej rzeczywistości. Założony a rzeczywisty obraz edukacji elementarnej (s. 171–208). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Lewandowska-Kidoń, T. i Wosik-Kawala, D. (2009). Rozwijanie poczucia własnej wartości u dzieci w młodszym wieku szkolnym. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Marek, E. (2016). Pedagogiczna interpretacja metody projektów w programach kształcenia zintegrowanego. Konteksty Pedagogiczne, 1(6), 19–42. DOI: 10.19265/KP. 2016.1.6.101.
Michalak, R. (2016), Edukacja najmłodszych kontekstem kształtowania motywacji do uczenia się. Ogląd zjawiska w badaniach własnych. Konteksty Pedagogiczne, 2(7), 81–95. DOI: 10.19265/kp.2016.2.7.119.
Michalak, R. (2020). Kierunki zmian samooceny uczniów o zróżnicowanych doświadczeniach edukacyjnych. Forum Pedagogiczne, 10(1), 31–44. DOI: 10.21697/fp. 2020.1.03.
Murawska, B. (2011). Pozwólmy dzieciom czytać. Warszawa: Centralna Komisja Edukacyjna.
Niemiec, C.P. i Ryan, R.M. (2009). Autonomy, competence, and relatedness in the classroom. Applying self-determination theory to educational practice. Theory and Research in Education, 7(2), 133–144. DOI: 10.1177/1477878509104318.
Nowak, J. (2015). Edukacja wczesnoszkolna – w stronę modelu partycypacyjnego. Przegląd Pedagogiczny, 1, 41–50. DOI: 10.34767/PP.2015.01.04.
Newton, P. i Burgess, D. (2008). Exploring Types of Educational Action Research: Implications for Research Validity. International Journal of Qualitative Methods, 7(4), 18–30. DOI: 10.1177/160940690800700402.
Olejnik, D. (2001), Kształtowanie umiejętności czytania w edukacji wczesnoszkolnej. Nauczyciel i Szkoła, 1–2(10–11), 63–66.
Pankowska, D. (2008). Podłoga ważniejsza od ucznia, czyli o ukrytym programie szkoły. Psychologia w Szkole, 3, 29–38.
Pilch, T. i Bauman, T. (2001). Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Puślecki, W. (2009). Konstruktywistyczna metoda projektów i jej stosowanie we wczesnej edukacji. W: S. Włoch (red.), Wczesna edukacja dziecka – perspektywy i zagrożenia. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
Ryan, R.M. i Deci, E.L. (2000). Self-determination Theory and the Facilitation of Intrinsic Motivation, Social Development, and Well-being. American Psychologist, 55, 68–78. DOI: 10.1037110003-066X.55.1.68.
Sterna, D. (2014). Uczę (się) w szkole. Warszawa: Centrum Edukacji Obywatelskiej.
Stróżyński, K. (2010). Ocenianie kształtujące w polskiej szkole. W: B. Niemierko i M.K. Szmigel, Teraźniejszość i przyszłość oceniania szkolnego (s. 111–117). Kraków: Grupa Tomami.
Szulawski, M. i Szapiro, J. (2016). W kierunku motywacji wewnętrznej w edukacji: implikacje teorii autodeterminacji w środowisku szkolnym. Psychologia Wychowawcza, 10, 257–266. DOI: 10.5604/00332860.1234538.
Szymańska, M. (2018). Wprowadzenie do badań w działaniu w implementacji kreatywno- transformacyjnej praktyki edukacyjnej. W: M. Szymańska, M. Ciechowska, K. Pieróg i S. Gołąb, Badania w działaniu w praktyce pedagogicznej. Wybrane przykłady. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum.
Szymański, M.S. (2010). O metodzie projektów. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Tłuściak-Deliowska, A. i Czyżewska, M. (2020). Tu chodzi o wspieranie mojego ucznia… czyli studium teoretyczno-empiryczne o ocenianiu kształtującym i klimacie szkoły. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Wołodźko, E. (2010). Badania w działaniu. Refleksja – wiedza – emancypacja. W: H. Kędzierska (red.), Jakościowe inspiracje w badaniach edukacyjnych. Olsztyn: Wydawnictwo UWM.
Żytko, M. (2010). Pozwólmy dzieciom mówić i pisać – w kontekście badań umiejętności językowych trzecioklasistów. Warszawa: Centralna Komisja Edukacyjna.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2023 Konteksty Pedagogiczne