Keywords
positive diagnosis
disability
diagnosis models
helping models
How to Cite
Abstract
In the article, the author presents the basic assumptions of positive diagnosis that can be used in work with the disabled. It assumes that one of the most important factors determining the effectiveness of the development support process is a correctly implemented diagnostic process, immanently linked to helping disabled people integrate into the social world and overcome developmental problems resulting from their disability.
In the positive approach to diagnosis proposed by the author, various categories of the diagnostic description of a person and their environment are important, such as multidimensionality (various spheres of functioning), continuity (development process in the full life cycle), orientation of individual development (prosocial, pro-development vs. developmentally destructive), and, above all, the need to discover one’s resources (potentials).
The author also presents the process and models of supporting the development of people with disabilities.
This approach locates the processes of diagnosis and help in the basic paradigm of positive psychology (salutogenesis), focusing on the self-creation and social integration of individuals with disability, while at the same time, stressing the need to identify the potential of the individual (positive diagnosis).
References
Antonovsky, A. (1979). Health, Stress and Coping: New Perspectives on Mental and Physical Well-Being. San Francisco: Jossey Bass.
Antonovsky, A. (1987). Unraveling the Mystery of Health. How People Manage Stress and Stay Well. San Francisco: Jossey Bass.
Antonovsky, A. (1997). Poczucie koherencji jako determinanta zdrowia [The Sense of Coherence as a Determinant of Health]. In: I. Heszen-Niejodek and H. Sęk (eds.), Psychologia Zdrowia [Health Psychology] (pp. 206–231). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Antonovsky, A. (2005). Rozwikłanie tajemnicy zdrowia. Jak radzić sobie ze stresem i nie zachorować [Unraveling the Mystery of Health. How People Manage Stress and Stay Well]. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychiatrii i Neurologii.
Brammer, L.M. (1984). Kontakty służące pomaganiu: procesy i umiejętności [Helping Contacts: Processes and Skills]. Warszawa: Studium Pomocy Psychologicznej PTP.
Brickmann, Ph., Kidder, L., Coates, D., Rabinowitz, V.C., Cohn, E. and Karuza, J. (1983a). The Dilemmas of Helping. Making Aid Fair and Effective. In: J.D. Fisher, A. Nadler and B.M. DePaulo (eds.), New Directions in Helping, Vol. 1 (pp. 18–49). New York: Academic Press.
Brickmann, Ph., Rabinowitz, V.C., Karuza, J., Coates, D., Cohn, E. and Kidder, L. (1983b). Modele pomagania i radzenia sobie [Models of Helping and Coping]. Nowiny Psychologiczne, 5, 1–27.
Carson, R.C., Butcher, J.N. and Mineka, S. (2003). Psychologia zaburzeń. Człowiek we współczesnym świecie [Psychology of Disorders. A Person in the Modern World], Vol. 1–2 transl. W. Dietrich et al. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Chrzanowska, I. (2019). Nauczyciele o szansach i barierach edukacji włączającej. [Teachers Talk about Opportunities and Barriers to Inclusive Education]. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Czapów, C. (1980) Wychowanie resocjalizujące – elementy metodyki i diagnostyki [Resocialisation Education – Elements of Methodology and Diagnostics]. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Ellis, C. and Bochner, A.P., (2000). Autoethnography, Personal Narrative, and Reflexivity: Researcher as Subject. In: N.K. Dnezin and Y.S. Lincoln (eds.), Handbook of Qualitative Research (pp. 733–768). Thousand Oaks: Sage Publications.
Filińska, M.D., Momot, B. and Wojciechowski, A. (eds.). (2010). Obecność i nieobecność. Sytuacja człowieka słabego we współczesnej cywilizacji (przyczynek do studium). [Presence and Absence. The Situation of a Weak Individual in Modern Civilization (A Contribution to a Study)]. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Frank, A.W. (1995). The Wounded Storyteller. Chicago: The University of Chicago Press.
Górski, S. (1993). Metodyka wychowania resocjalizującego [Methodology of Resocialisation Education]. In: W. Pomykało (ed.), Encyklopedia pedagogiczna [Pedagogical Encyclopedia] (pp. 367–372). Warszawa: Fundacja “Innowacja”.
Kanfer, F.H. and Goldstein, A.P. (1985). Psychologiczne metody pomagania innym [Psychological Methods of Helping Others]. Nowiny Psychologiczne, 1, 2–18.
Kostrzewski, J. (1993). Diagnoza odchyleń od normy [Diagnosis of Deviations from the Norm]. In: W. Pomykało (ed.), Encyklopedia pedagogiczna [Pedagogical Encyclopedia] (pp. 105–109). Warszawa: Fundacja “Innowacja”.
Lazarus, R. (1966). Psychological Stress and the Coping Process. New York: Springer.
Lazarus, R. and Folkman, S. (1984). Stress, Appraisal and Coping. New York: Springer.
Levi, L. (1974). Psychosocial Stress and Disease: a Conceptual Model. In: E.K.E. Gunderson and R.H. Rahe (eds.), Life Stress and Illness (pp. 231–287). Springfield JU: C. Thomas.
Lipkowski, O. (1993). Pedagogika specjalna [Special Pedagogy]. In: W. Pomykało (ed.), Encyklopedia pedagogiczna [Pedagogical Encyclopedia] (pp. 572–576). Warszawa: Fundacja “Innowacja”.
Maciarz, A. (2005). Pedagogika specjalna [Special Pedagogy]. In: T. Pilch (ed.), Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku [Pedagogical Encyclopedia of the 21st century], Vol. 4 (pp. 262–264). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie “Żak”.
Markowski, M.P. (2013). Polityka wrażliwości. Wprowadzenie do humanistyki [Sensitivity Policy. Introduction to Humanities]. Kraków: Wydawnictwo Universitas.
Niedbalski, J. (2019). Niepełnosprawność i osoby z niepełnosprawnością. Od pasywności i wykluczenia do aktywności życiowej i integracji społecznej [Disability and the Disabled. From Passivity and Exclusion to Life Activity and Social Integration]. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Obuchowska, I. (1983). Dynamika nerwic. Psychologiczne aspekty zaburzeń nerwicowych u dzieci i młodzieży [The Dynamics of Neuroses. Psychological Aspects of Neurotic Disorders in Children and Adolescents]. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Obuchowska, I. (1997). Diagnoza psychologiczna w poradniach psychologiczno-pedagogicznych [Psychological Diagnosis in Psychological and Pedagogical Counseling Centers]. Problemy Poradnictwa Psychologiczno-Pedagogicznego, 2(7), 5–15.
Popiołek, K. (1995). Modele pomagania i ich konsekwencje pedagogiczne [Models of Helping and their Pedagogical Consequences]. Chowanna, 1(4), 57–63.
Putko, A. (2008). Dziecięca “teoria umysłu” w fazie jawnej i utajonej a funkcje wykonawcze [Children’s “Theory of Mind” in the Explicit and Latent Phase and Executive Functions]. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
Pytka, L. (2005). Pedagogika resocjalizacyjna [Resocialization Pedagogics]. In: T. Pilch (ed.), Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku [Pedagogical Encyclopedia of the 21st Century], Vol. 4 (pp. 249–251). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie “Żak”.
Reimann, M. (2019). Nie przywitam się z państwem na ulicy. Szkic o doświadczeniu niepełnosprawności [I will not say hello to you in the street. A Sketch about the Experience of Disability]. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne.
Seligman, M.E.P., Walker, E.F. and Rosenhan, D.L. (2003). Psychopatologia [Psychopathology]. Poznań: Zysk i S-ka.
Sęk, H. (2012), Orientacja patogenetyczna i saulogenetyczna w psychologii klinicznej [Pathogenetic and Saulogenetic Orientation in Clinical Psychology]. In: H. Sęk (ed.), Psychologia kliniczna [Clinical Psychology], Vol. 1 (pp. 39–54). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Smogorzewska, J. (2019). Środowisko szkolne a rozwój teorii umysłu u dzieci w młodszym wieku szkolnym. Badanie podłużne uczniów z niepełnosprawnością i bez niepełnosprawności [The School Environment and the Development of Mind Theory in Younger School Age. Longitudinal Examination of Students with and without Disabilities]. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Smogorzewska, J. and Szumski, G. (2015). Rozwijanie kompetencji społecznych dzieci przedszkolnych. Teoria – Metodyka – Efekty [Developing Social Competences of Pre-school Children. Theory – Methodology – Effects]. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Tokarczyk, E. (1997). Diagnoza dla celów resocjalizacji – specyfika i wynikające z niej trudności [Diagnosis for Resocialization Purposes – Specificity and Resulting Difficulties]. Problemy Poradnictwa Psychologiczno-Pedagogicznego, 2(7), 52–54.
Tyszkiewicz, L. (1997). Kryminogeneza w ujęciu kryminologii humanistycznej [Criminogenesis in terms of Humanistic Criminology]. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Wysocka, E. (2005). Źródła i mechanizmy kształtowania się postaw wobec niepełnosprawnych – analiza teoretyczna i empiryczne egzemplifikacje [Sources and Mechanisms of Shaping Attitudes towards the Disabled – Theoretical Analysis and Empirical Exemplifications]. In: J. Rottermund and A. Klinik, in cooperation with S. Wrona (eds.), Wybrane uwarunkowania rehabilitacji osób niepełnosprawnych [Selected Conditions for the Rehabilitation of the Disabled] (pp. 195–214). Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Wysocka, E. (2006). Zraniona tożsamość ludzi niepełnosprawnych – źródła, konsekwencje i radzenie sobie z wewnętrznym piętnem i zewnętrznym „napiętnowaniem” [Wounded Identity of People with Disabilities – Sources, Consequences and Dealing with Internal ande External ‘Stigma’]. In: J. Rottermund (ed.), Wybrane aspekty pracy z niepełnosprawnymi [Selected Aspects of Working with the Disabled] (pp. 173–190). Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Wysocka, E. (2008a). Experiencing Life and Problem-Solving Strategies from the Perspective of Disabled Youth vs Disabled Adults. The New Educational Review, 1(14), 29–43.
Wysocka, E. (2008b). Experiencing Life from the Perspective of Disabled Youth. In: T. Żółkowska and M. Wlazło (eds.), Special Pedagogy within Theoretical and Practical Dimension (pp. 539–548). Szczecin: Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego.
Wysocka, E. (2008c). Strategie radzenia sobie i konsekwencje radzenia sobie z doświadczanymi problemami w deklaracjach młodzieży niepełnosprawnej [Coping Strategies and Consequences of Coping with Problems in Declarations by Disabled Youth]. In: T. Żółkowska and M. Wlazło (eds.), Pedagogika społeczna – koncepcje i rzeczywistość. Socjopedagogiczne aspekty rehabilitacji osób niepełnosprawnych [Social Pedagogy – Concepts and Reality. Socio-pedagogical Aspects of Rehabilitation of the Disabled] (pp. 301–308). Szczecin: Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego.
Wysocka, E. (2013). Diagnostyka pedagogiczna. Nowe obszary i rozwiązania [Pedagogical Diagnostics. New Areas and Solutions]. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Wysocka, E. and Baron-Borys, J. (1995). Urzeczywistnienie idei integracji na przykładzie działalności Bodelschwinghowych Zakładów “Bethel” [Realization of the Idea of Integration on the Example of the Activities of the “Bethel” Bodelschwing Works]. Chowanna, 2(5), 49–60.
Zdrodowska, M. (2016). Między aktywizmem a akademią. Studia nad niepełnosprawnością [Between Activism and the Academy. Studies on Disability]. Teksty Drugie, 5, 384–403.
Żywicki, D. (2010). Czy osoby słabe, niepełnosprawne są światu potrzebne i dlaczego? [Does the World Need the Weak and Disabled? And Why Would It?]. In: M.D. Filińska, B. Momot and A. Wojciechowski (eds.), Obecność i nieobecność. Sytuacja człowieka słabego we współczesnej cywilizacji (przyczynek do studium) [Presence and Absence. The Situation of a Weak Individual in Modern Civilization (A Contribution to s Study)] (pp. 25–29). Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
In accordance with the recommendation of the Ministry of Science and Higher Education, which aims to counteract the practice of “ghostwriting” and “guest authorship,” all authors submitting their text for publication should attach an author’s statement which declares the contribution of each of the authors to the article. The printed and signed statement should be delivered by mail or other means to editor-in-chief Joanna Skibska or sent in the form of a scan to the following e-mail address: redakcja@kontekstypedagogczne.pl. The authors will not receive remuneration for publishing their papers. The editors reserve the right to make minor editorial changes to the articles which will not affect the substance of the article. We encourage all authors to prepare their articles in accordance with the guidelines for manuscript preparation. Download pdf file.
Authors transfer all copyrights and grant the journal the right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution License that allows others to share the work with acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal. All authors agree to the publishing of their email addresses, affiliations and short bio statements with their articles during the submission process.