Słowa kluczowe
lider
cechy przywódcze
licealiści
diagnostyka
Jak cytować
Abstrakt
Na Ukrainie istnieje potrzeba zapewnienia uczniom ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi odpowiednich warunków w szkołach średnich. Edukacja włączająca zakłada stworzenie takiego środowiska edukacyjnego, które zaspokoiłoby potrzeby i wspomagałoby możliwości ucznia, niezależnie od cech jego rozwoju psychofizycznego.
Niniejszy artykuł koncentruje się na zbadaniu „potencjału przywódczego jednostki”, definiowanego jako społeczno-psychologiczna cecha odzwierciedlająca zdolność wpływania na środowisko przy wykorzystaniu własnych zasobów. Założono, że lider powinien mieć maksymalny wpływ na życie grupy, reprezentować wartości grupy, być w stanie wziąć odpowiedzialność za grupę i skoncentrować się na wspólnych zadaniach. Zadanie polegało na ustaleniu, czy specjalne potrzeby edukacyjne uczniów szkół średnich przekładają się na poziom przywództwa. Do diagnostyki pedagogicznej wykorzystano zestaw metod diagnostycznych: technikę „Diagnozy motywacji do sukcesu i obaw przed porażką”, technikę określania potencjału przywódczego, oraz metodę „samooceny przywództwa”.
Przeprowadzone badania diagnostyczne pozwoliły stwierdzić, że szczególne potrzeby uczniów nie stanowią istotnych przeszkód w rozwoju ich zdolności przywódczych. Wyniki pokazały, że przeważają wysokie i średnie poziomy potencjału przywódczego. Można więc założyć, że jeśli stworzone zostaną odpowiednie warunki w szkole dla uczniów o specjalnych potrzebach, nie ma przeszkód, by stali się oni aktywnymi działaczami obywatelskimi albo charyzmatycznymi liderami.
Bibliografia
Alfimov, D.V. (2012). Teoriia i metodyka vykhovannia liderskykh yakostei osobystosti u suchasnii zahalnoosvitnii shkoli [Theory and methods of developing leadership qualities of a personality in modern secondary school]. Dys. doktora ped. nauk: 13.00.07. Luhansk.
Chaikovskyi, M.Y. (2016). Teoriia i praktyka sotsialno-pedahohichnoi roboty z moloddiu z osoblyvymy potrebamy v umovakh inkliuzyvnoho osvitnoho prostoru [Theory and practice of social and pedagogical work with the special needs young people in inclusive educational environment]. Avtoref. na zdobuttia naukovoho stupenia d-ra. ped. nauk: spets. 13.00.05. Starobilsk.
Gajdzica, Z. (2016). Uchwycić indywidualność, czyli o wybranych aspektach studium przypadku osoby z niepełnosprawnością. Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej, 13, 49–66.
Hura, T.V. (2015). Liderskyi potentsial yak vazhlyva skladova pedahohichnoi kultury vykladacha tekhnichnoho universytetu [Leadership potential as an important component of pedagogical culture of a technical university teacher]. Pedahohika formuvannia tvorchoi osobystosti u vyshchii i zahalnoosvitnii shkolakh, 44(97), 418–428.
Ivchenko, A.O. (2002). Tlumachnyi slovnyk ukrainskoi movy [The dictionary (glossary) of the Ukrainian language]. Kharkiv: TOV “Folio”.
Kalashnikova, S.A. (2011). Teoretyko-metodolohichni zasady profesiinoi pidhotovky upravlintsiv-lideriv v umovakh suchasnykh suspilnykh transformatsii [Theoretical and methodological foundations of professional education of managing leaders under conditions of modern social transformations]. Dys. d-ra ped. nauk: 13.00.06.
Korytskyi, H.I. (2013). Suchasnyi stan shchodo nadannia dopomohy ditiam z osoblyvymy potrebamy v Ternopilskomu rehioni [Current condition of the possibility of support for children with special needs in Ternopil region]. Liky Ukrainy, 3(169), 71–74.
Mazur, O. (2011). Velykyi anhliisko-ukrainskyi, ukrainsko-anhliiskyi slovnyk [Great English-Ukrainian, Ukrainian-English dictionary]. Donetsk: Hloriia Treid.
Myskiv, I.S. (2009). Rozvytok shkilnoho liderstva u Velykii Brytanii [The development of school leadership in Great Britain]. Avtoref. dys. na zdobuttia naukovoho stupenia kand. ped. nauk: 13.00.01. Drohobych.
Palakh, P. (2002). Suchasni ukrainski politychni lidery [Modern Ukrainian political leaders]. Lviv: Brama.
Semenov, A.A. (2014). Vykhovannia liderskykh yakostei u molodshykh shkoliariv zasobamy rukhlyvykh ihor [Upbringing of leadership qualities in primary school students by means of motion games]. Avtoref. dys. na zdobuttia naukovoho stupenia kand. ped. nauk: 13.00.07. Uman.
Soroka, O.V. and Kalaur, S.M. (2018). Potentsial art-terapii v protsesi formuvannia pozytyvnoho inkliuzyvnoho osvitnoho seredovyshcha doshkilnykh navchalnykh zakladiv [The potential of art-therapy in the process of development of positive inclusive educational environment in pre-school educational establishments]. In: T.I. Sushhenko et al. (eds.), Pedahohika formuvannia tvorchoi osobystosti u vyshchii i zahalnoosvitnii shkolakh (pp. 207–215). Zaporizhzhia: KPU.
Symeonidou, S. (ed.) (2018). Evidence of the Link Between Inclusive Education and Social Inclusion: A Review of the Literature. Odense: European Agency for Special Needs and Inclusive Education, https://www.european-agency.org/sites/default/files/ Evidence%20%E2%80%93%20A%20Review%20of%20the%20Literature_0.pdf [accessed: 11.10.2019].
Szumski, G. and Karwowski, M. (2014). Psychosocial functioning and school achievement of children with mild intellectual disability in Polish special, integrative, and mainstream schools. Journal of Policy and Practice in Intellectual Disabilities, 17 June, 99–108.
Vasil’ev, A.V., Lyubchak, V.A. and Kupenko, E.V. (2010). Obespechenie innovacionnyh processov v pedagogicheskoj sisteme sovremennogo VUZa [Support of innovative processes in pedagogical system of a modern university]. Visnyk Kyivskoho natsionalnoho universytetu imeni Tarasa Shevchenka: Filosofiia. Politolohiia, 94–96, 24–27.
Volkivska, D.A. (2016). Rozvytok liderskoho potentsialu studentskoho aktyvu v universytetskomu seredovyshchi [The development of leadership potential of student active groups in a university environment]. Avtoreferat dys. na zdobuttia naukovoho stupenia kand. ped. nauk: 13.00.05.
Voroshchuk, O.D. (2016). Pidhotovka sotsialnykh pedahohiv do inkliuzyvnoho navchannia ditei z osoblyvymy potrebamy u seredovyshchi zahalnoosvitnoho navchalnoho zakladu [Preparation of social pedagogical professionals for inclusive education of children with special needs in the environment of a secondary school], http://nbuv.gov.ua/UJRN/ znpkp_sp_2016_27_9 [accessed: 14.10.2019].
Vygotskij, L.S. (2003). K psihologii i pedagogike detskoj defektivnosti. Osnovy defektologi [On psychology and pedagogy of child deficiency. The foundations of defectology]. Izd-vo Lan’.
Yahodnikova, V.V. (2006). Formuvannia liderskykh yakostei starshoklasnykiv v osobystisno oriientovanomu vykhovnomu protsesi zahalnoosvitnoi shkoly [The development of ledership qualities of high school students in student-centred educational process of a secondary school]. Avtoref. dys. na zdobuttia naukovoho stupenia kand. ped. nauk: 13.00.07. Luhansk.
Zakon Ukrainy «Pro osvitu». (2017). 2145(VIII), https://zakon.rada.gov.ua/laws/ show/2145-19/ed20170905#n22 [accessed: 11.10.2019].
Autor zgodnie z zaleceniem MNiSW, by przeciwdziałać praktykom „ghostwriting” i „guest authorship” składając tekst dołącza oświadczenie Autora/Autorów, w którym deklaruje wkład każdego z Autorów w powstawanie publikacji. Własnoręcznie podpisane oświadczenie należy przesłać na adres redakcji:
Joanna Skibska | w formie skanu przesłać poprzez system OJS (biblioteka wydawcy).
Autorzy nie ponoszą żadnych kosztów w związku z publikacją artykułu na łamach czasopisma Konteksty Pedagogiczne oraz nie otrzymują gratyfikacji finansowej za opublikowanie tekstu. Redakcja zastrzega sobie prawo do wprowadzania niewielkich zmian w artykułach, które nie mają wpływu na merytoryczną stronę publikacji.
Autor (Autorzy) artykułu oświadcza, że przesłane opracowanie nie narusza praw autorskich osób trzecich. Wyraża zgodę na poddanie artykułu procedurze recenzji oraz dokonanie zmian redakcyjnych. Przenosi nieodpłatnie na Wydawnictwo Libron autorskie prawa majątkowe do utworu na polach eksploatacji wymienionych w art. 50 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych – pod warunkiem, że praca została zaakceptowana do publikacji i opublikowana.
Wydawnictwo Libron posiada autorskie prawa majątkowe do wszystkich treści czasopisma. Zamieszczenie tekstu artykuły w repozytorium, na stronie domowej autora lub na innej stronie jest dozwolone o ile nie wiąże się z pozyskiwaniem korzyści majątkowych, a tekst wyposażony będzie w informacje źródłowe (w tym również tytuł, rok, numer i adres internetowy czasopisma).
Tekst jest udostępniany w internecie na licencji CC-BY-SA