Abstrakt
Artykuł stanowi wstęp do dalszych rozważań na temat wspólnych pedagogicznych myśli i językowych związków obecnych w twórczości Joanny Kulmowej i Janusza Korczaka. Zdaniem autorki zarówno Korczak, jak i Kulmowa są czołowymi przedstawicielami pedagogiki dzieciństwa, która łączy się z Korczakowskim prawem dziecka do szacunku i manifestowanym przez Kulmową prawem dziecka do eskapizmu literackiego. Joannę Kulmową, pilną czytelniczkę dzieł Starego Doktora, wiąże z Januszem Korczakiem językowe praktykowanie autobiografii. Łączy się ono także z językiem wczesnej edukacji, o którym jest mowa we wstępie i zakończeniu artykułu. Podtytuł „Prolegomena” nie jest więc przypadkowy, ale zapowiada kolejne, obszerniejsze opracowanie na ten temat.
Bibliografia
Arnheim, R. (2011). Myślenie wzrokowe, tłum. M. Chojnacki. Gdańsk: Słowo/obraz terytoria.
Berger, J. (1999). O patrzeniu, tłum. S. Sikora. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
Cassier, E. (1998). Esej o człowieku. Wstęp do filozofii kultury, tłum. A. Staniewska. Warszawa: Czytelnik.
Cavell, S. (2009). Dygresje o Wittgensteinowskiej wizji języka. W: A. Crary i R. Read (red.), Wittegnstein – nowe spojrzenie (red. nauk. wyd. polskiego P. Dehnel). Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
Charbonnier, G. (2000). Rozmowy z Claude Levi-Straussem, tłum. J. Trznadel. Warszawa: Czytelnik.
Chęcińska, U. (2018). Dziecko i sztuka we wczesnej edukacji. Ars longa, vita brevis (1). W: U. Chęcińska (red.), Dziecko i sztuka w kontekście wczesnej edukacji (s. 9–17). Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
Chęcińska, U. (2013). Pedagogika żartobliwa według Janusza Korczaka i Joanny Kulmowej. Prolegomena. W: Janusz Korczak. Pisarz. Warszawa: Wydawnictwo Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich.
Dagiel, M. (2019). Janusza Korczaka językowa gra z odbiorcą w racje i emocje – spotkanie dwóch perspektyw. Problemy Wczesnej Edukacji, 3, 11–121.
Floryńska, H. (1997). Pedagogika jako filozofia stosowana. W: H. Kirchner (red.), Janusz Korczak. Pisarz – wychowawca – myśliciel (s. 249–278). Warszawa: Instytut Badań Literackich.
Godlewski, G., Mencwel, A., Sulima, R. (2003). Antropologia słowa. Zagadnienia i wybór tekstów. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Kirchner, H. (1997). Korczak – pisarz. W: H. Kirchner (red.), Janusz Korczak. Pisarz – wychowawca – myśliciel (s. 5–29). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich PAN.
Korczak, J. (2012). Jak kochać dziecko. Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Dziecka.
Korczak, J. (2012). Prawo dziecka do szacunku. Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Dziecka.
Korczak, J. (2021). Pisma czasu wojny (1939–1942). Warszawa: Muzeum Warszawy i Instytut Badań Literackich PAN.
Kulmowa, J. (1988). Wiersze wybrane. Warszawa: Czytelnik.
Kulmowa, J. (1991). Czy warto pisać dla dzieci. Guliwer, 2, 3–5.
Kulmowa, J. (1978). Wielki Mały Król, rkps.
Madejski, J. (2017). Praktykowanie autobiografii. Przyczynki do literatury dokumentu osobistego i biografistyki. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
Nowicka, M. (2015). Odkrywania dzieciństwa przez Rousseau i Korczaka. Refleksje o ewolucji znaczeń. Studia Pedagogiczne, LXVIII, 207–219.
Prussak, M. (1997). „Nie mentor, tylko świadek”. W: H. Kirchner (red.). Korczak. Pisarz – wychowawca – myśliciel (s. 89–109). Warszawa: Instytut Badań Literackich.
Recepty Starego Doktora. Wypisy z dzieł Janusza Korczaka (2022). (wybór i wstęp A. Zgrzywa). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Sacks, O. (2008). Muzykofilia. Opowieści o muzyce i mózgu, tłum. J. Łoziński. Warszawa: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
Sapir, E. (1978). Kultura, język, osobowość. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Skibska, J. (2013). Podmiotowość dziecka w procesie edukacji – idea pedagogiki Janusza Korczaka we współczesnej praktyce pedagogicznej. W: K. Denek, A. Kamińska i P. Oleśniewicz (red.), Edukacja jutra – uwarunkowania współczesnej edukacji. Sosnowiec: Oficyna Wydawnicza Humanitas.
Smolińska-Theiss, B. ( 2014). Korczakowskie narracje pedagogiczne. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Szczepska-Pustkowska, M. (2019). Dorośli (i dorosłość) w pismach Janusza Korczaka. Problemy Wczesnej Edukacji, 3, 16–25.
„Urodziłam się chora na słowo”. Z Joanną Kulmową rozmawia Maria Mikołajczyk (1997). Gazeta Poznańska, 44.
Wiśniewska-Kin, M. (2019). „Momenty wychowawcze” w projektowaniu procesu kształcenia kulturowej kompetencji dzieci. Problemy Wczesnej Edukacji, 3, 37–46.
Wittgenstein, L. (2011), Tractatus logico-philosophicus, tłum. B. Wolniewicz. Seria Biblioteka Klasyków Filozofii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2023 Konteksty Pedagogiczne