Słowa kluczowe
zachowania trudne
Plan Wsparcia
trategie proaktywne
strategie reaktywne
komunikacja
Jak cytować
Abstrakt
W przedstawionym artykule zaprezentowano fragment pracy tera-peutycznej na temat trudnych zachowań u ucznia z zaburzeniami ze spektrum autyzmu. Inspiracją do podjęcia działań w tym zakresie stała się lektura publi-kacji autorów zajmujących się tematyką autyzmu, m.in. Gary’ego De LaVigna, twórcy Pozytywnego Modelu Wsparcia dla dzieci z zaburzeniami w rozwoju, w tym dla dzieci z autyzmem; Zygmunta Gruntowskiego, który zaproponował sześciokrokowy proces rozwiązywania problemów związanych z trudnymi za-chowaniami; Hanny Olechnowicz, twórczyni refleksyjnego podejścia do pracy terapeutycznej z osobami z autyzmem. Ważnym aspektem w prezentowanym artykule jest zwrócenie uwagi na znaczenie i zrozumienie kontekstów pojawiających się trudnych zachowań prezentowanych przez osoby z autyzmem oraz możliwości zastosowania pozytywnego Planu Wspar-cia opartego na strategiach proaktywnych i reaktywnych. Według autora niniejsze-go artykułu niezbędnym krokiem w podjęciu pracy terapeutycznej jest autorefleksja oraz nieustanne uczenie się i tworzenie funkcjonalnych rozwiązań, które pomagają przetrwać i ułatwiają zarówno życie, jak i pracę z osobami z autyzmem.
Bibliografia
Alternatywne i wspomagające metody komunikacji, red. J.J. Błeszyński, Kraków 2008.
Bluestone J., Materia Autyzmu. Łączenie wątków w spójną teorię, przeł. M. Dąbrowska--Jędral, Warszawa 2010. Błeszyński J.J., Autyzm a niepełnosprawność intelektualna i opóźnienie w rozwoju. Skala oceny zachowań autystycznych,Gdańsk 2011.
Błeszyński J.J., Analiza różnicująca wybranych zespołów zaburzeń autystycznych. Zarys rewalidacji, Toruń 2010. Bobkowicz-Lewartowska L., Autyzm dziecięcy – zagadnienia diagnozy i terapii, Kraków 2011.
Bowen M., Plimley L., Włączenie uczniów z autyzmem w środowisko szkolne. Poradnik, przeł. M. Jodkowski, Warszawa 2012.
Delacato C.H., Dziwne i niepojęte. Autystyczne dziecko, przeł. M. Główczak, Warszawa 1995.
Dunfirth F., Przeciw przemocy w terapii. Materiały zebrane przez Zespół do spraw etycz-nych terapii powołany przez Porozumienie AUTYZM POLSKA. Proaktywne kierowa-nie trudnymi zachowaniami. Strategie i wskazówki dla członków personelu, „Autica. Materiały na temat autyzmu”, red. M. Wroniszewska, M. Wroniszewski, O. Frączak, 2004, nr 1.
Dziecko z autyzmem. Wyzwalanie potencjału rozwojowego,red. H. Olechnowicz, R. Wiktorowicz, Warszawa 2012.
Frost L., Bondy A., The Picutre Exchange Communication System. Podręcznik, Polska 2013.
Gruntowski Z., Nieawersyjne i edukacyjne podejście do zachowań nietypowych, [w:] Edu-kacja uczniów. Przewodnik dla nauczycieli, red. M. Orkisz, M. Piszczek, A. Smyczek, J. Szwiec, przeł. M. Kaźmierczak, Warszawa 2000.
Gutstein S.E., Księga RDI. Wytyczanie nowych ścieżek w autyzmie, zespole Aspergera i PDD z Programem Rozwoju Relacji, przeł. M. Dąbrowska-Jędral, Warszawa 2012.
Knill Ch., Dotyk i komunikacja, przeł. M. Piszczek, Warszawa 2009.
Kołakowski A., Pisula A., Sposób na trudne dziecko. Przyjazna terapia behawioralna, Sopot 2011.
Kossewska J., Kompleksowe wspomaganie rozwoju uczniów z autyzmem i zaburzeniami pokrewnymi, Kraków 2009. Kwiatkowska M., Dzieci głęboko niezrozumiane. Program pracy edukacyjnej z dziećmi upośledzonymi umysłowo w stopniu głębokim,Warszawa 1997.
Lovaas I.O., Nauczanie dzieci niepełnosprawnych umysłowo. Mój elementarz, przeł. O. Kubińska, M. Bogdanowicz, M. Ciszkiewicz, Warszawa 1993.
Moor J., Śmiech, zabawa i nauka z dziećmi o profilu autystycznym, przeł. R. van de Logt, Łódź–Warszawa 2006. Olechnowicz H., Wgląd w sytuację psychologiczną dziecka i ustalenie progów tolerancji na bodźce zewnętrzne. Wstępna diagnoza sytuacji psychicznej i potrzeb terapeutycznych dziecka, [w:] H. Olechnowicz, R. Wiktorowicz, Dziecko z autyzmem. Wyzwalanie potencjału rozwojowego,Warszawa 2012.
Pisula E., Autyzm. Od badań mózgu do praktyki psychologicznej, Sopot 2012.
Pisula E., Małe dziecko z autyzmem, Sopot 2010.
Piszczek M., Autyści. Jak odbierają świat. Kilka uwag o wychowaniu i terapii,Warszawa 2013.
Suchowiejska M., Ostaszewski P., Bąbel P., Terapia behawioralna dzieci z autyzmem. Teoria, badania i praktyka stosowanej analizy zachowania, Sopot 2012.
Terapie wspomagające rozwój osób z autyzmem,red. J.J. Błeszyński, Kraków 2005.
Walczowska-Dutka M., Program nauki komunikacji dla dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, Kraków 2005. Wybrane formy terapii i rehabilitacji osób z autyzmem, red. E. Pisula, D. Danielewicz, Kraków 2010.
Autor zgodnie z zaleceniem MNiSW, by przeciwdziałać praktykom „ghostwriting” i „guest authorship” składając tekst dołącza oświadczenie Autora/Autorów, w którym deklaruje wkład każdego z Autorów w powstawanie publikacji. Własnoręcznie podpisane oświadczenie należy przesłać na adres redakcji:
Joanna Skibska | w formie skanu przesłać poprzez system OJS (biblioteka wydawcy).
Autorzy nie ponoszą żadnych kosztów w związku z publikacją artykułu na łamach czasopisma Konteksty Pedagogiczne oraz nie otrzymują gratyfikacji finansowej za opublikowanie tekstu. Redakcja zastrzega sobie prawo do wprowadzania niewielkich zmian w artykułach, które nie mają wpływu na merytoryczną stronę publikacji.
Autor (Autorzy) artykułu oświadcza, że przesłane opracowanie nie narusza praw autorskich osób trzecich. Wyraża zgodę na poddanie artykułu procedurze recenzji oraz dokonanie zmian redakcyjnych. Przenosi nieodpłatnie na Wydawnictwo Libron autorskie prawa majątkowe do utworu na polach eksploatacji wymienionych w art. 50 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych – pod warunkiem, że praca została zaakceptowana do publikacji i opublikowana.
Wydawnictwo Libron posiada autorskie prawa majątkowe do wszystkich treści czasopisma. Zamieszczenie tekstu artykuły w repozytorium, na stronie domowej autora lub na innej stronie jest dozwolone o ile nie wiąże się z pozyskiwaniem korzyści majątkowych, a tekst wyposażony będzie w informacje źródłowe (w tym również tytuł, rok, numer i adres internetowy czasopisma).
Tekst jest udostępniany w internecie na licencji CC-BY-SA