Słowa kluczowe
niepełnosprawność
metody AAC
terapia logopedyczna
diagnoza umiejętności porozumiewania się
Jak cytować
Abstrakt
Dzieci niepełnosprawne z upośledzoną funkcją mówienia potrzebują motywacji do tego, by się komunikować. Terapia logopedyczna ma być dla dziecka niezwykłym spotkaniem, które będzie dla niego ważne i do którego będzie chciało wracać. Bogusława Beata Kaczmarek słusznie twierdzi, iż „stworzenie możliwości porozumiewania się osobom, które z racji różnych zaburzeń nie są w stanie posługiwać się mową werbalną, jest wielkim wyzwaniem wymagającym zastosowania nie tylko jednego, tradycyjnego podejścia logopedycznego, ale odważnych poszukiwań nowych form niosących skuteczną poprawę komunikacji osobom niemówiącym”32.Celami zaprezentowanego artykułu są:• przedstawienie argumentów przemawiających za wprowadzeniem i praktycznym stosowaniem systemów AAC w pracy z dziećmi niemówiącymi,• prezentacja technik wprowadzania metod AAC w codzienną pracę logopedyczną z dziećmi niemówiącymi, • zaprezentowanie literatury dotyczącej AAC wraz z nazwami stron internetowych, konkretnych pomocy, które można zastosować w codziennej pracy.
Bibliografia
Alternatywne i wspomagające metody komunikacji, red. J.J. Błeszyński, Kraków 2008.
Bluestone J., Materia autyzmu. Łączenie wątków w spójną teorię, przeł. M. DąbrowskaJędral, Warszawa 2010.
Frost L., Bondy A., The Picture Exchange Communication System. Podręcznik, przeł. M. Kaźmierczak, Polska 2013.
Grycman M., Program wspomagania kompetencji komunikacyjnej dzieci z ciężkimi zaburzeniami porozumiewania się. Ciągi czynności, gry i zabawy, Kwidzyn 2011.
Grycman M., Sprawdź, jak się porozumiewam. Ocena efektywności porozumiewania się dzieci niemówiących wraz z propozycjami strategii terapeutycznych, Kraków 2009.
Kaczmarek B.B., Teoretyczne i praktyczne podstawy metody Makaton, [w:] Alternatywne i wspomagające metody komunikacji, red. J.J. Błeszyński, Kraków 2008.
Kielin J., Rozwój daje radość. Terapia dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu głębokim, Gdańsk 2009.
Kielin J., KlimekMarkowicz K., Krok po kroku. Nauczanie i terapia dzieci z umiarkowaną, znaczną i głęboką niepełnosprawnością intelektualną, Sopot 2013.
Knill Ch., Dotyk i komunikacja, przeł. M. Piszczek, Warszawa 2009.
Loebl W., Szkic rozwoju wspomagającej i alternatywnej komunikacji w Polsce, [w:] Alternatywne i wspomagające metody komunikacji, red. J.J. Błeszyński, Kraków 2008.
Loebl W., Uwagi o wczesnej interwencji komunikacyjnej wobec dzieci z zaburzeniami rozwoju, [w:] Alternatywne i wspomagające metody komunikacji, red. J.J. Błeszyński, Kraków 2008.
Pieprzyca M., Chce się żyć, Warszawa 2013.
Smyczek A., Szwiec J., Wspomagające sposoby porozumiewania się – nauka i rozwijanie umiejętności, [w:] Przewodnik dla nauczycieli uczniów upośledzonych umysłowo w stopniu znacznym i umiarkowanym. Część I, red. M. Piszczek, Warszawa 2001.
Smyczek A., Szwiec J., Poszukiwanie sposobów porozumiewania się, [w:] Edukacja uczniów. Przewodnik dla nauczycieli, red. M. Piszczek,Warszawa 2000.
Warrick A., Porozumiewanie się bez słów. Komunikacja wspomagająca i alternatywna na świecie, przeł. M. DońskaOlszko, Warszawa 1999.
Czasopisma
Ciepłowska G., Wspomagające sposoby porozumiewania się. Nauka i rozwój umiejętności, „Rewalidacja” 2007, nr 2(22).
Herzyk E., Zastosowanie komunikacji alternatywnej w edukacji niemówiących uczniów z niepełnosprawnością intelektualną, „Rewalidacja” 2007, nr 1(21).
LaVigna G.W., Willis T.J., Sprzeczne z intuicją, nieawersyjne strategie zarządzania kryzysem, „Autica. Materiały na temat autyzmu”, red. M. Wroniszewska, M. Wroniszewski, O. Frączak, 2004, nr 1.
MasierakBaran A., Rola komunikacji w życiu dziecka, „Rewalidacja” 2010, nr 2(28).
Piszczek M., Co mu jest? (dylematy związane z diagnozowaniem dzieci, u których występują zaburzenia komunikacji), „Rewalidacja” 2010, nr 2(28).
Piszczek M., Metody komunikacji alternatywnej i wspomagającej w edukacji dzieci głębiej upośledzonych umysłowo i autystycznych. Część I, „Rewalidacja” 2000, nr 2(8).
Piszczek M., Metody komunikacji alternatywnej i wspomagającej w edukacji dzieci głębiej upośledzonych umysłowo i autystycznych. Część II, „Rewalidacja” 2001, nr 1(9).
Piszczek M., Nauka porozumiewania się gestami, „Rewalidacja” 1998, nr 1(3).
A., Szwiec J., Metodyka nauczania alternatywnych sposobów porozumiewania się i techniki posługiwania się symbolami, „Rewalidacja” 2000, nr 1(7).
StobnickaStolarska P., Warunki efektywnej pracy logopedy z dzieckiem z niepełnosprawnością sprzężoną, „Rewalidacja” 2002, nr 2(12).
Podeszewska M., Rozumienie sytuacji punktem wyjścia do procesów kształtowania mowy, „Rewalidacja” 1998, nr 2(4).
Tyrakowska J., Wspomagające sposoby porozumiewania się, „Rewalidacja” 2012, nr 1(31).
Materiały szkoleniowe
Czernek D., Kaczmarek B.B., Szkolenie dodatkowe – Zabawy z Makatonem, Poznań 2012.
Davies G., Stymulowanie uwagi i umiejętności komunikowania się u dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu. Materiały konferencji szkoleniowej Fundacji Synapsis: Autyzm. Interakcje – porozumienie – dialog, Warszawa 15–16 listopada 2013.
Hewett D., Intensive interaction. Intensywna interakcja: rozwój metody, zasady jej stosowania i praktyka. Materiały konferencji szkoleniowej Fundacji Synapsis: Autyzm. Interakcje – porozumienie – dialog, Warszawa 15– 16 listopada 2013.
Kaczmarek B.B., Szkolenie podstawowe w zakresie posługiwania się znakami manualnymi i graficznymi Programu Makaton. Podręcznik uczestnika 1 i 2, Poznań 2008.
Kaczmarek B.B., Szkolenie zaawansowane w zakresie doskonalenia umiejętności posługiwania się znakami manualnymi i graficznymi Programu Makaton, Poznań 2012.
SzwiecKolanko J., Kaczmarek B.B., Szkolenie dodatkowe – Metodyka w Makatonie, Poznań 2012.
Netografia
www.do2learn.com.
http://www.aac.netidea.pl/index.php
Autor zgodnie z zaleceniem MNiSW, by przeciwdziałać praktykom „ghostwriting” i „guest authorship” składając tekst dołącza oświadczenie Autora/Autorów, w którym deklaruje wkład każdego z Autorów w powstawanie publikacji. Własnoręcznie podpisane oświadczenie należy przesłać na adres redakcji:
Joanna Skibska | w formie skanu przesłać poprzez system OJS (biblioteka wydawcy).
Autorzy nie ponoszą żadnych kosztów w związku z publikacją artykułu na łamach czasopisma Konteksty Pedagogiczne oraz nie otrzymują gratyfikacji finansowej za opublikowanie tekstu. Redakcja zastrzega sobie prawo do wprowadzania niewielkich zmian w artykułach, które nie mają wpływu na merytoryczną stronę publikacji.
Autor (Autorzy) artykułu oświadcza, że przesłane opracowanie nie narusza praw autorskich osób trzecich. Wyraża zgodę na poddanie artykułu procedurze recenzji oraz dokonanie zmian redakcyjnych. Przenosi nieodpłatnie na Wydawnictwo Libron autorskie prawa majątkowe do utworu na polach eksploatacji wymienionych w art. 50 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych – pod warunkiem, że praca została zaakceptowana do publikacji i opublikowana.
Wydawnictwo Libron posiada autorskie prawa majątkowe do wszystkich treści czasopisma. Zamieszczenie tekstu artykuły w repozytorium, na stronie domowej autora lub na innej stronie jest dozwolone o ile nie wiąże się z pozyskiwaniem korzyści majątkowych, a tekst wyposażony będzie w informacje źródłowe (w tym również tytuł, rok, numer i adres internetowy czasopisma).
Tekst jest udostępniany w internecie na licencji CC-BY-SA