Słowa kluczowe
edukacja wysokiej jakości
system oświaty
system edukacji włączającej
Jak cytować
Abstrakt
W tekście została przedstawiona edukacja włączająca w aspekcie wybranych unormowań prawnych, definicyjnych, postulowanych założeń i zakładanych efektów. Podano argumenty przemawiające za wdrażaniem edukacji włączającej oraz czynniki mogące stanowić barierę w działaniach na rzecz praktycznej realizacji idei edukacji włączającej w naszym kraju. Szczególna uwaga jest skoncentrowana na argumentach przemawiających pozytywnie, „za” realizacją i praktycznym wdrażaniem koncepcji edukacji włączającej do polskiego sys¬temu oświaty, ale też obejmuje kontrargumenty świadczące o istniejących barierach wobec analizowanych działań. Podano ponadto możliwych adresatów edukacji włączającej i wybrane dane statystyczne wobec niektórych grup podmiotów objętych edukacją włączającą. Generalna konkluzja natomiast odnosi się do percepcji edukacji włączającej jako korespondującej z wymogami współczesnej cywilizacji, aktualnego poziomu rozwoju społecznego i unormowaniami międzynarodowymi oraz kra¬jowymi na temat praw przysługujących ludziom bez względu na prezentowany poziom funkcjonowania czy doświadczane bariery wynikające z uwarunkowań biopsychicznych.
Bibliografia
Agenda Zrównoważonego Rozwoju 2030 [The 2030 Agenda for Sustainable Development], http://www.polskapomoc.gov.pl/Agenda,Zrownowazonego,Rozwoju,2030,2370. html [accessed: 21.08.2019].
A model of Accessible Education, National Agency for Special Needs and Schools in Sweden, www.spsm.se [accessed: 21.08.2019].
Council of Europe Commissioner for Human Rights (2017). Fighting school segregation in Europe through inclusive education: A position paper.
Dzieci się liczą – raport o zagrożeniach bezpieczeństwa i rozwoju dzieci w Polsce [Children Matter. A Report on Threats to Safety and Development of Children in Poland] (2017). Warszawa: Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę.
Europejska Karta Społeczna, Dz. U. 1999, nr 8, poz. 67 [European Social Charter signed in Turin on 18 October 1961, Journal of Laws of 1999, No. 8, item 67].
Europejski filar praw socjalnych [European Pillar of Social Rights], European Parliament, Council and Commission 17 November 2017 at the Social Summit for Fair Employ¬ment and Economic Growth in Gothenburg, Sweden.
Fedorowicz, M., Biedrzycki, K., Karpiński, M., Rycielska, L., Sitek, M. and Walczak, D. (2015). Dynamika przemian w edukacji i diagnoza problemów do rozwiązania [Dynamics of Change in Education and Diagnosis of Problems to Solve]. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
Inclusive education. Including children with disabilities in quality learning: what needs to be done UNICEF 2017, https://www.unicef.org/eca/sites/unicef.org.eca/files/IE_summary_accessible_220917_brief.pdf [accessed: 20.08.2019].
International Perspectives on Inclusive Education. Implementing Inclusive Education (2016). Issues in Bridging the Policy-Practice Gap, Emerald Group Publishing Limited, Vol. 8.
Konkluzje Rady UE z 25 lutego 2017 r. w sprawie włączenia w kontekście różnorodności z myślą o osiągnięciu ogólnodostępnej edukacji wysokiej jakości [EU Council Conclusions of 25 February 2017 on inclusion in the context of diversity with a view to achieving quality education for all], Official Journal of the European Union, 2018/C 195/04.]
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej of 2 April 1997, Dz. U. 1997, nr 78, poz. 483 [Constitution of the Republic of Poland, Journal of Laws of 1997, No. 78, item 483].
Konwencja o prawach dziecka, Dz. U. z 23 grudnia 1991 [United Nations Convention on the Rights of the Child, Journal of Laws of 23 Dec. 1991].
Konwencja ONZ o Prawach Osób Niepełnosprawnych, Dz. U. z 25 października 2012 r., poz. 1169 [The United Nations Convention on the Rights of Persons with Disabilities, Journal of Laws of 25 October 2012, item 1169].
Konwencja ONZ o Prawach Osób Niepełnosprawnych, Dz. U. z 25 października 2012 r., poz. 1169 [the UN Convention on the Rights of Persons with Disabilities, Journal of Laws of 25 October 2012, item 1169].
Michell, D. (2016). Sprawdzone metody w edukacji specjalnej i włączającej. Strategie nauczania poparte badaniami [What really works in special and inclusive education: using evidence-based teaching strategies], transl. J. Okuniewski. Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia.
Międzynarodowy pakt praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych, Dz. U. 1977, nr 38, poz. 169 [International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights, opened for signature in New York on 19 December 1966, Journal of Laws, 1977, No. 38, item 169].
Model edukacji włączającej. Materiał przygotowany w ramach prac Zespołu ds. opracowania modelu kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi [Model of inclusive education. Material developed by the Team Appointed for Devising a Model of Education for Students with Special Educational Needs] (2019). Warszawa: Ministerstwo Edukacji Narodowej.
Piwowarski, R. and Krawczyk, M. (2009). TALIS. Nauczanie – wyniki badań 2008. Polska na tle międzynarodowym [Teaching – Results of research 2008. Poland in the International Context]. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
Piwowarski, R. (2015). Rozwój zawodowy nauczycieli [Professional Development of Teachers]. In: K. Hernik (ed.), Polscy nauczyciele i dyrektorzy w Międzynarodowym Badaniu Nauczania i Uczenia się TALIS 2013 [Polish Teachers and Principals in the International TALIS Study of Teaching and Learning 2013] (pp. 29–44).Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka [Universal Declaration of Human Rights], adopted at the Third Session of the UN General Assembly, held in Paris on 10 December 1948, http://www.unesco.pl/fileadmin/user_upload/pdf/Powszechna_Deklaracja_Praw_Czlowieka.pdf [accessed: 20.08.2019].
Program Dostępność Plus [Program “Accessibility Plus”], https://www.funduszeeuropejskie. gov.pl/strony/o-funduszach/fundusze-europejskie-bez-barier/dostepnosc-plus/ [accessed: 21.08.2019].
Przygotowanie do wykonywania zawodu nauczyciela. Informacja o wynikach kontroli [Preparation for the teaching profession. Information regarding audit results]. Departament Nauki, Oświaty i Dziedzictwa Narodowego, NIK, https://www.nik.gov.pl/ kontrole/P/16/021/, pp. 6–7 [accessed: 20.08.2019].
Raising the Achievement of All Learners: A Resource to Support Self-Review, European Agency for Special Needs and Inclusive Education 2017, https://www.european-agency.org/projects/raising-achievement-all-learners-inclusive-education [accessed: 20.08.2019].
Raport Najwyższej Izby Kontroli z 2016 r. Przeciwdziałanie zaburzeniom psychicznym u dzieci i młodzieży [Report of the Supreme Chamber of Control in 2016. Prevention of mental disorders in children and adolescents], https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/nik-o-pomocy-psychologiczno-pedagogicznej-dla-uczniow.html [accessed: 20.08.2019].
Sochańska-Kawiecka, M., Makowska-Belta, E., Milczarek, D., Morysińska, A. and Zielińska, D.A. (2015). Raport końcowy. Włączający system edukacji i rynku pracy – rekomendacje dla polityki publicznej [Final Report. Inclusive Education System and Labor Market – Recommendations for Public Policy]. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu Europa 2020 [Europe 2020: A strategy for smart, sustainable and inclusive growth] (2010). Brussels: European Council.
Strategia na rzecz odpowiedzialnego rozwoju [Strategy for Responsible Development], https:// www.gov.pl/web/inwestycje-rozwoj/strategia-na-rzecz-odpowiedzialnego-rozwoju [accessed: 21.08.2019].
System Informacji Oświatowej [Educational Information System], https://sio.men.gov. pl/sio [accessed: 20.08.2019].
Szredzińska, R. (2017). Zdrowie dzieci i młodzieży [Health of Children and Youth]. Dziecko Krzywdzone: Teoria, Badania, Praktyka, 16(1), 94–131.
Ustawa Prawo oświatowe, Dz. U. 2018, poz. 996 [Act on Education Act of 14 December 2016, Journal of Laws of 2018, item 996].
Wspieranie kształcenia specjalnego uczniów z niepełnosprawnościami w ogólnodostępnych szkołach i przedszkolach, Raport NIK [Supporting special education for students with disabilities in public schools and kindergartens, Supreme Chamber of Control (NIK) Report] (2018), https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/nik-o-ksztalceniu-uczniow-z-niepelnosprawnosciami-2017.html [accessed: 20.08.2019].
Zalecenia Rady z 22 maja 2018 r. w sprawie promowania wspólnych wartości, edukacji włączającej i europejskiego wymiaru nauczania [Council Recommendation of 22 May 2018 on the promotion of common values, inclusive education and the European dimension in education], Official Journal of the European Union, 2018/C 195/01.
Autor zgodnie z zaleceniem MNiSW, by przeciwdziałać praktykom „ghostwriting” i „guest authorship” składając tekst dołącza oświadczenie Autora/Autorów, w którym deklaruje wkład każdego z Autorów w powstawanie publikacji. Własnoręcznie podpisane oświadczenie należy przesłać na adres redakcji:
Joanna Skibska | w formie skanu przesłać poprzez system OJS (biblioteka wydawcy).
Autorzy nie ponoszą żadnych kosztów w związku z publikacją artykułu na łamach czasopisma Konteksty Pedagogiczne oraz nie otrzymują gratyfikacji finansowej za opublikowanie tekstu. Redakcja zastrzega sobie prawo do wprowadzania niewielkich zmian w artykułach, które nie mają wpływu na merytoryczną stronę publikacji.
Autor (Autorzy) artykułu oświadcza, że przesłane opracowanie nie narusza praw autorskich osób trzecich. Wyraża zgodę na poddanie artykułu procedurze recenzji oraz dokonanie zmian redakcyjnych. Przenosi nieodpłatnie na Wydawnictwo Libron autorskie prawa majątkowe do utworu na polach eksploatacji wymienionych w art. 50 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych – pod warunkiem, że praca została zaakceptowana do publikacji i opublikowana.
Wydawnictwo Libron posiada autorskie prawa majątkowe do wszystkich treści czasopisma. Zamieszczenie tekstu artykuły w repozytorium, na stronie domowej autora lub na innej stronie jest dozwolone o ile nie wiąże się z pozyskiwaniem korzyści majątkowych, a tekst wyposażony będzie w informacje źródłowe (w tym również tytuł, rok, numer i adres internetowy czasopisma).
Tekst jest udostępniany w internecie na licencji CC-BY-SA