Keywords
difficult behaviour
How to Cite
Abstract
The article discusses the problem of social functioning of a child with behavioural and emotional disorders. After introducing the problems addressed in the article (terminology, reasoning of the phenomenon), a reference has been made to the case study, which describes how the child behaves in the family, at school and in the social environment. The article also provides thorough description of everyday problems parents, teachers and social guardians struggle with. The article indicates the helplessness of people who work in educational institutions, as well as their inability to cope with children with behavioural disorders. In the conclusions, some changes have been suggested, which could make teachers’ work with such children easier. For instance, it has been suggested that subjects in the field of psychopathology, psychiatry and social pathology could be added to teacher education as well as enriching subject programs with the content in the field of methods – the behavioural method as the most effective in shaping the desirable behaviour of a child. Specialists conducting therapy with a child with disorders should familiarise parents with its assumptions.
References
Ayres, J.A. (2016). Południowokalifornijskie Testy Integracji Sensorycznej. Kraków: Polskie Stowarzyszenie Terapeutów Integracji Sensorycznej.
Butcher, J.N., Hooley, J.M. i Mineka, S. (2018). Psychologia zaburzeń, tłum. W. Dietrich i in. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Clarke, D. (2005). Zachowania prospołeczne i antyspołeczne, tłum. M. Bianga. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Domurat, M. (2016). Zaburzenia zachowania. W: M. Jerzak (red.), Zaburzenia psychiczne i rozwojowe u dzieci a szkolna rzeczywistość (s. 41–55). Warszawa: PWN.
Emerson, E. (2001). Challenging Behaviour: Analysis and Intervention in People with Severe Intellectual Disabilities. Cambridge: Cambridge University Press.
Gałecki, P., Pilecki, M., Rymaszewska, J., Szulc, A., Sidorowicz, S. i Wciórka, J. (red.) (2018). Kryteria diagnostyczne zaburzeń psychicznych DSM-5. Wrocław: Edra Urban & Partner.
Grabowska, A., Knopp, K.A. i Paź, M. (2015). Integracja – Empatia – Komunikacja: Program treningu kompetencji społecznych dla dzieci. Kwartalnik Naukowy, 1(21), 94–116.
Hadley, M. (2003). Relational, Indirect, Adaptive, or Just Mean: Recent Work on Aggression in Adolescent Girls – Part I. Studies in Gender and Sexuality, 4, 367–394.
ICD-10 (2008). Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych. Rewizja dziewiąta, t. 1. Warszawa: Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia.
Iniewicz, G., Wiśniewska, D., Dziekan, K. i Czuszkiewicz, A. (2011). Wzory przywiązania i zachowania agresywne wśród młodzieży z diagnozą zaburzeń zachowania i emocji. Psychiatria Polska, 45, 5, 701–711.
Juszczak, D. i Korzeniewski, K. (2016). Analiza wybranych czynników psychospołecznych i psychopatologicznych u sprawców przestępstw seksualnych z trwałymi anomaliami osobowości. Seksuologia Polska, 14(1), 13–18.
Karasowska, A. (2006). Jak wychowywać i uczyć dzieci z zaburzeniami zachowania. Warszawa: Wydawnictwo Edukacyjne Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
Karasowska, A. (2018). Zaburzenia zachowania jako skutek urazów psychicznych doznanych przez dziecko. W: A. Kołakowski (red.), Zaburzenia zachowania u dzieci. Teoria i praktyka (s. 483–515). Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Kendall, P.C. (2015). Zaburzenia okresu dzieciństwa i adolescencji. Techniki terapeutyczne dla profesjonalistów i rodziców, tłum. J. Kowalczewska. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Kołakowski, A. (2018). Diagnoza zaburzeń zachowania. W: A. Kołakowski (red.), Zaburzenia zachowania u dzieci. Teoria i praktyka (s. 152–192). Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Kołakowski, A. i Pisula, A. (2016). Sposób na trudne dziecko. Przyjazna terapia behawioralna. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Kołodziejczyk, A. (2004). Agresja i przemoc w szkole. Konstruowanie programu przeciwdziałania agresji i przemocy w szkole. Kraków: Sophia.
Konopnicki, J. (1964). Zaburzenia w zachowaniu się dzieci i środowisko. Warszawa: PWN.
Kozak, S. (2007). Patologie wśród dzieci i młodzieży. Leczenie i profilaktyka. Warszawa: Difin.
Krauze-Sikorska, H. (2016). Determinanty indywidualne i środowiskowe jako źródła układu ryzyka opóźnień i zaburzeń w rozwoju małego dziecka. W: H. Krauze-Sikorska, K. Kuszak, G. Rura i K. Sadowska, Dziecko do lat trzech w systemie opieki i edukacji. Źródła wsparcia i zagrożeń (s. 131–152). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Lahey, B., Loeber, R., Burke, J. i Applegate, B. (2005). Predicting Future Antisocial Personality Disorder in Males from a Clinical Assessment in Childhood. Journal of Counseling and Clinical Psychology, 73(3), 389–399.
Lew-Koralewicz, A. (2018). Zachowania trudne a satysfakcja z życia matek dzieci i młodzieży w niepełnosprawnością. Niepełnosprawność – Zagadnienia, Problemy, Rozwiązania, 2(27), 54–65.
MacLean, W.E. i Symons, F. (2002). Self-Injurious Behavior in Infancy and Young Childhood. Infants and Young Children, 4, 31–41.
Malott, R.W., Whaley, D.L. i Malott, M.E. (1993). Elementary Principles of Behavior. New Jersey: Prentice Hall.
Marczak, M. (2008). Przestępczość kobiet w perspektywie teorii drogi życiowej. W: M. Konopczyński i B.M. Nowak (red.), Resocjalizacja – ciągłość i zmiana (s. 189–201). Warszawa: Pedagogium.
McMahon, R.J. i Estes, A.M. (1997). Conduct problems. W: E.J. Mash i L.G. Terdal (red.), Assessment of Childhood Disorders (s. 130–193). New York: Guilford Press.
Pastwa-Wojciechowska, B. (2019). Psychopaci. Sprawcy przestępstw seksualnych. Gdańsk: Harmonia Universalis.
Przyrowski, Z. (2005). Kwestionariusz rozwoju sensomotorycznego. Warszawa: Empis.
Przyrowski, Z. (2015). Kliniczna obserwacja. Podręcznik. Warszawa: Empis.
Radochoński, M. (1999). Systemowa charakterystyka środowiska rodzinnego wielokrotnych sprawców czynów przestępczych. Roczniki Socjologii Rodziny, 11, 155–173.
Radochoński, M. (2000). Osobowość antyspołeczna. Geneza, rozwój i obraz kliniczny. Rzeszów: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej.
Ramiaczek, P. i Bębas, P. (2019). Wybrane patologie społeczne i ich wpływ na bezpieczeństwo i życie człowieka. W: P. Ramiączek i M. Gajdowska (red.), Współczesne wyzwania bezpieczeństwa wewnętrznego (s. 41–62). Kielce–Tarnobrzeg: Wydawnictwo Stowarzyszenia Współpracy Polska-Wschód Oddział Świętokrzyski.
Seligman, M.E.P., Walker, E.F. i Rosenhan, D.L. (2006). Psychopatologia, tłum. J. Gilewicz i A. Wojciechowski. Poznań: Zysk i Spółka.
Seredyńska, A. (2016). Od zaburzeń zachowania do zaburzeń osobowości. Kraków: Akademia Ignatianum–Wydawnictwo WAM.
Sobolewska-Pilarczyk, M., Rajewski, P. i Rajewski, P. (2016). Cytomegalia wrodzona – aktualne zalecenia dotyczące diagnostyki i terapii. Forum Medycyny Rodzinnej, 10(6), 309–313.
Suchowierska-Stephany, M., Ostaszewski, P. i Bąbel, P. (2016). Analiza zachowania. Vademecum. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Urban, B. (2000). Zaburzenia w zachowaniu i przestępczość młodzieży. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Wilk, M. (2014). Diagnoza w socjoterapii. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Zawadzka, E. (2018). Zachowania o charakterze destrukcyjnym w okresie średniego dzieciństwa: norma czy patologia? Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, 31(3), 231–245.
Ziółkowska, B. i Wycisk, J. (2019). Autodestruktywność dzieci i młodzieży. Warszawa: Difin.
In accordance with the recommendation of the Ministry of Science and Higher Education, which aims to counteract the practice of “ghostwriting” and “guest authorship,” all authors submitting their text for publication should attach an author’s statement which declares the contribution of each of the authors to the article. The printed and signed statement should be delivered by mail or other means to editor-in-chief Joanna Skibska or sent in the form of a scan to the following e-mail address: redakcja@kontekstypedagogczne.pl. The authors will not receive remuneration for publishing their papers. The editors reserve the right to make minor editorial changes to the articles which will not affect the substance of the article. We encourage all authors to prepare their articles in accordance with the guidelines for manuscript preparation. Download pdf file.
Authors transfer all copyrights and grant the journal the right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution License that allows others to share the work with acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal. All authors agree to the publishing of their email addresses, affiliations and short bio statements with their articles during the submission process.