Społeczne przemiany kreują społeczne oczekiwania wobec edukacji oraz podmiotów w niej uczestniczących, m.in. nauczyciela i ucznia. Wspomniane przemiany w pewnym stopniu warunkują również wyobrażenia o tym, jak powinna się kształtować edukacja oraz jaki powinien być współczesny nauczyciel – jakimi kompetencjami kluczowymi powinien dysponować, aby wpisywały się one w rozwój cywilizacji oraz aby możliwe stało się kształtowanie również kompetencji uczniów, które będą decydowały o ich jakościowej i efektywnej pracy.
W związku z tym szczególne miejsce zajmuje doskonalenie nauczycielskich kompetencji, gdyż docelowo będą one tworzyć fundament projakościowej pracy z KAŻDYM uczniem, a także budować krytyczne podejście do posiadanej wiedzy i umiejętności oraz nabytego doświadczenia. Nauczyciel, przygotowując ucznia do życia w aktualnych warunkach oraz korzystania z dorobku i możliwości, które przynosi mu rozwijające się społeczeństwo wiedzy, potrzebuje nowych kompetencji – kompetencji jutra (Lemańska-Lewandowska, 2009). Tym bardziej, że edukacja XXI wieku oczekuje nowego typu nauczyciela: kreatywnego optymisty nastawionego na podejmowanie różnych inicjatyw, doskonałego dydaktyka dysponującego rzetelną i pogłębioną wiedzą oraz umiejętnościami, aby każdego dnia mógł stawać się przewodnikiem uchylającym przed uczniami wrota do świata wartości, idei i odkryć naukowych oraz motywować ich do podejmowania wysiłku poznania, przeżywania, działania i doświadczania (Walenda, 2009; Miłkowska-Olejniczak, 1998). Współczesna edukacja potrzebuje nauczyciela, który będzie wychowywał nowe pokolenie uczniów – otwartych i poszukujących innowatorów (Żeber-Dzikowska, Wysocka- Kunisz i Szydłowska, 2016) – a także realizował wciąż nowe zadania wynikające ze zmian zachodzących w otaczającym świecie.
Artykuły składające się na niniejszy numer czasopisma odnoszą się do wybranych, najistotniejszych kwestii, które mają pomóc w analizie i przemyśleniu działań podejmowanych na rzecz projakościowych wdrożeń oraz zmian ukierunkowanych na wsparcie nauczyciela i ucznia w przestrzeni edukacyjnej.
Joanna Skibska
Bibliografia
Lemańska-Lewandowska, E. (2009). Kompetencje nauczyciela klas początkowych. W: B. Kasacova i M. Cabanova (red.), Učitel’ v preprimárnej a prymárnej edukácii. Teória, výskum, vývoj (s. 102–116). Banska Bystrica: Univerzita Mateja Bela.
Miłkowska-Olejniczak, G. (1998). Edukacja nauczycieli a reforma oświaty. Kultura i Edukacja, 4, 94–103.
Walenda, A. (2009). Nowe kompetencje potrzebne współczesnemu nauczycielowi – wybrane zagadnienia. W: L. Hurło, D. Klus-Stańska i M. Łojko (red.), Paradygmaty współczesnej dydaktyki (s. 533–541). Kraków: Impuls.
Żeber-Dzikowska, I., Wysocka-Kunisz, M., Szydłowska, A. (2016). Kompetencje nauczyciela w kontekście kształcenia. Społeczeństwo. Edukacja. Język, 9, 93–101.