Tom 1 Nr 8 (2017)

Wiedza jest drugim słońcem dla ludzi.
Platon

Pedagogika jako nauka, światopogląd czy część praktyki edukacyjnej zmaga się z czynionymi jej wyrzutami o niedobór teoretyczności w rozważaniach, zbytnią ogólność, niewystarczające czerpanie z kultury, ograniczoną przekładalność na praktyczne działania (Kwieciński, 2011b). Jednocześnie refleksje współczesnego człowieka, który pragnie dociec prawdy i zgłębić obszar wytyczony jej granicami, rzetelnie organizują myślenie nie tylko jednostek, ale również grup społecznych wokół wielu perspektyw właściwych egzystencjalnemu otoczeniu. Teraźniejsza praktyka i teoria pedagogiczna skutecznie podążają za tym, co nowe, uwzględniając jednocześnie przesłanie słów Alberta Mathieza, który twierdził, że „ludzkość zawsze będzie kroczyła po omacku ku przyszłości, jeżeli nie będzie umiała korzystać z doświadczeń przeszłości” (Denek, 2012, s. 21). Ustanawiając fundamentem wybrany wycinek dotychczasowego dorobku pedagogicznego, co przejawia się uwzględnieniem w tekstach istniejących teorii naukowych oraz koniecznej dla omówienia podjętego zagadnienia literatury przedmiotu, współautorzy poniższego numeru „Kontekstów Pedagogicznych” stworzyli swoistą mozaikę aktualnych poglądów, empirii czy bieżącej praktyki. Refleksja naukowa osób tworzących tom została skoncentrowana wokół spektrum wyzwań dla współczesnej praktyki edukacyjnej. Każdy zaproponowany i omówiony temat stanowi ważną przestrzeń w obszarze pedagogiki, przez co wymaga ciągłego zainteresowania, uwagi i doskonalenia praktyki, a także pogłębiania wiedzy teoretycznej.
Oczekiwania rodzicielskie wobec postaw nauczycieli, cywilizacyjny rozwój i jego wpływ na pedagogiczne działania w różnych perspektywach, czytelnictwo e-booków, komunikowanie werbalne, a także za pośrednictwem muzyki, modele komunikacji nauczyciela i uczniów, zaburzenia mowy, samokształcenie, samowychowanie młodzieży, narracyjny charakter postaw wobec wartości w określonym czasie historycznym, istota cyfrowych technologii w złożonym procesie edukacji, doniesienia z praktyki, sprawozdania i recenzje naukowych publikacji bezsprzecznie koncentrują uwagę wokół różnorodnych paradygmatów pedagogiki. Cenne ożywienie rozważań oraz wymiana naukowych poglądów tworzą polifoniczny kształt różnorodnego zakresu tematycznego, który, będąc filarem dyskusji, towarzyszy przemianom dyscypliny, społecznego kontekstu oraz kulturowych uwarunkowań edukacji (Kwieciński, 2011a). Dwa wymiary mapy paradygmatów zaproponowanej przez Rolanda Paulstona (za: Kwieciński, 2011a), tj. zmiana – zastój; jednostka, duchowość, kultura – państwo, struktura, z powodzeniem są wypełniane treściami przez pedagogów (por. Kwieciński, 2011a, 2016), czego dowód odnajdziemy w dalszej części tomu.
Niech więc to różnorodne tematycznie wydanie „Kontekstów Pedagogicznych”, będące pod moją redakcją, stanie się dowodem naukowych aspiracji współautorów i ich pełnej gotowości do wypełniania mapy paradygmatów Paulstona. Jako redaktor mam pełną świadomość, że ze względu na głębię podjętych zagadnień rozważania stanowią jedynie przyczynek, niemniej jednak ich wartość bezsprzecznie wzbogaca dyskurs polskiej pedagogiki. Składam podziękowania Autorom, którzy z niezłomnością mędrca przedstawili Czytelnikom badawczy warsztat, dzięki czemu treść czasopisma może stać się inspiracją dla pedagogicznych działań zarówno w wymiarze teoretycznym, jak i praktycznym.

Justyna Wojciechowska

Bibliografia
Denek, K. (2012). Filozofia życia. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogiki i Administracji im. Mieszka I.
Kwieciński, Z. (2011a). Pedagogika po przejściach – pozytywne aspekty przemian. W: M. Jaworska-Witkowska, Z. Kwieciński (red.), Nurty pedagogii: naukowe, dyskretne, odlotowe. Kraków: Impuls.
Kwieciński, Z. (2011b). Problem pedagogii nurtów głównych i pobocznych. W: M. Jaworska-Witkowska, Z. Kwieciński (red.), Nurty pedagogii: naukowe, dyskretne, odlotowe. Kraków: Impuls.
Kwieciński, Z. (2016). Rozwój pedagogiki i jego wrogowie. Perspektywa ćwierćwiecza. Referat wygłoszony na Jubileusz 35-lecia Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego. Konferencja Naukowa: Tożsamość Pedagogiki. Towarzyskość – Etyczność – Wspólnotowość. Warszawa, 11 maja 2016 r.